Eger latın dilinin tedrisi bir vaxt quaranice (Argentinada şive) mühazireyle evez olunsa, teeccüblenmerem.
Gördüm ki, demek olar, mene qulaq asmır. Onu derkolunmazlıq, bununla yanaşı, gerçeklik qarşısında en adi qorxu tutub saxlayırdı. Ata deyildim, amma mene doğma oğlumdan daha yaxın olan bu yazıq uşağa en ince hissler duydum. Gördüm elinde bir kitab, elleşdirir. Soruşdum, hansı kitabdı.
- «Divaneler», yaxud daha deqiqi, Fuoder Dostoyevskinin Ecinneler» idi, - o, qürurla cavab verdi.
- Çetinlikle yada salıram. Xoşuna gelir? - Sözünü bitirmemiş sualımın yersizliyini hiss eledim.
- Rus klassikidi, - o, aydın terzde dedi, - slavyan qelbinin derinliyine hamıdan artıq nüfuz eleyib.
Ritorik coşqunluğu mene sakitleşdiyinin elameti kimi göründü.
Bu klassikin daha hansı kitablarını oxuduğunu soruşdum.
O, iki, ya üçünü, o sıradan «Oxşar»ı dedi.
Soruşdum, oxuyanda personajlar ona tutaq ki, Cozef Konraddakı kimi ele aydınmı görünür, tam eserler külliyyatının öhdesinden gelmeyi düşünürmü..
- Düzünü desem, yox, – o, bir qeder gözlenilmez cavab verdi.
Soruşdum, ne yazır, dedi, «Qırmızı sureler» adlanacaq şeirler toplusunu çapa hazırlayır. Hem de «Qırmızı ritmler» barede düşünür.
- Niye de sınaqdan keçirmeyesen? - cavab verdim - Adlı-sanlı xeleflerine istinad eleye bilersen. Ruben Darionun mavi şeirlerini, Verlenin boz neğmelerini yada sal.
Sözlerimi qulaqardına vurub izah eledi ki, kitabında yer adamlarının qardaşlığı vesf olunacaq. Zemanemizin şairi öz dövrüne arxa çevire bilmez.
Fikre getdim, sonra soruşdum; doğrudanmı hamını öz qardaşı sayır. Meselen, bütün resmi debdebeli defn merasimi düzeldenleri, bütün mektub daşıyanları, bütün suya pulla cumanları, bütün tek nömreli binaların qarşısındakı sekilerde geceleyenleri, bütün sesi olmayanları ve i.a. ve i.a. Dedi, kitabı istismar olunanlar ve ezabkeşler kütlesine hesr olunacaq.
- Senin istismar olunanlar ve ezabkeşler kütlen,- cavab verdim, - mücerred anlayışdan başqa bir şey
»Oxu zalına keç