insanın nefsi ile mübarize aparmağa, nefsinin telqinlerine qalib gelmeye gücü yoxdur. Bu cür insanlar nefslerinin tam idaresine keçmiş ve heyatlarını nefslerinin müeyyen etmesine izn vermişler.

Möminler ise hz. Yusifin (e.s) Quranda bildirilen: “Men nefsimi temize çıxartmıram. Rebbimin rehm etdiyi kimse istisna olmaqla, nefs pis işler görmeyi emr eder. Heqiqeten, Rebbim bağışlayandır, rehm edendir! (Yusuf suresi, 53)”- sözleri ile dile getirdiyi heqiqeti tam derk edirler. Bir şeyin içlerinden gelmesinin o hisse teslim olmaq üçün esas olmadığını ve Allahın onları ağılla davranmaqdan, vicdanlarına tabe olmaqdan, Quran exlaqına uyğun yaşamaqdan mesul tutacağını bilirler. Buna göre de ne qeder çetin olsa da, içlerinden gelen nefsi isteklere boyun eymezler.

Bezi insanların içlerinden gelen menfi hisslere qarşı mübarize aparmağa gücünün çatmadığını iddia etmesi yanlışdır.

Bezi insanlar içlerinden gelen menfi hisslerin ancaq bezisine gücleri çatdığına, bezisinin qarşısında aciz olduqlarına inanırlar. Meselen, bele bir insan nefsi nezaketsizliyi telqin edirse, buna qarşı çıxa bileceyine inanır. Laqeydlik, tenbellik, eqoistlik kimi hisslere tabe olmayacağına emindir. Ancaq qezebini cilovlaya bilmediyine inanır. Kederlendikde, içinden ağlamaq hissi geldikde bunun qarşısını almaq üçün heç ne ede bilmeyeceyini düşünür. Bunun menevi deyil, fiziki olduğunu, bu isteklerinin orqanizminin reaksiyası olduğunu, ona göre de öhdesinden gele bilmediyini düşünür. Bu teqdirde, nefsinde müdaxile ede bilmediyi bir çox cehet olduğunu zenn edir. “Ne edim, men beleyem, qezebimi cilovlaya bilmirem”, “her insanın bir qüsuru var, menim de qüsurum budur, meni de bele qebul edin” kimi sözlerle bu düşüncelerini etrafına da qebul etdirmeye çalışır.

Elbette, bu cür insanlar tamamile sehv düşünürler. Allah Quranda insanın nefsine pisliyi öyretdiyini, ancaq bu pisliklere qalib gelecek gücü de verdiyini bildirmişdir:

And olsun nefse ve onu yaradana (ona biçim verene); Sonra da ona

<< 1 [2] 3 4 5 >>