Çox vaxt insanları aşağıdakı suallar narahat edir:
Gelecek uşağın ne derecede sağlam olacağını evvelceden müeyyen etmek olarmı?
Uşağın sağlamlığına tesir eden patologiyalar hansılardır?
Irsiyyetin nezeri cehetden teyin olunması ne qeder heqiqete uyğundur?
Bütün bu suallara tam cavab almaq üçün tibbi-genetik meslehetden keçmek lazımdır. Bu meslehetin meqsedi – dünyaya yeni insan övladı getirmeyi planlaşdıran aile üzvlerini evvelceden gelecek körpenin ne derecede sağlam ve ya ne derecede xeste ola bileceyini aydınlaşdırmaqdır.
Hazırda Mendel qanunları ile nesilden – nesle ötürülen xesteliklerin sayı bir neçe mine çatır. Her il de yeni – yeni xestelikler keşf olunur. Bu sebebden kiminse orqanizminde bütün bu xestelikleri kodlaşdıran genlerin müeyyenleşdirilmesi hetta nezeri olaraq, bele mümkün deyil. Ona göre de genetika ile meşğul olan alim, sanki mümkün ola bilen halları seçir. Lakin, buna baxmayaraq, mümkün risk derecesini az – cox bilmek planlaşdırılan hamilelik üçün, dölün inkişaf seviyyesini ve genotipini aydınlaşdırmaq üçün vacibdir. Genetikada “ümumi populyasiya risqi” kimi bir anlayış var. Hekim – genetik meslehet zamanı Size vere bileceyi en etraflı melumat bundan ibaret olacaq. Irsi xestelikleri olmayan ve sağlamlıq veziyyeti adi olan aile cutlerinin orta reqemini ifade eden sayda ailelerde anadangelme ve ya irsi patologiyaların yaranma risqi mövcuddur. Ümumi populysiya risqinin faizi 5%-den yuxarı deyil.
Tibbi – genetik meslehet zamanı istifade olunan ikinci anlayış – risqin qiymetidir. Risq faizinin böyüklüyünden asılı olmayaraq, onun qiymeti deyişik ola biler.
Bir benzetme ile aydınlaşdırmağa çalışaq. Meselen, Sizin elektrik qatarına gecikme gümanınızın faizle ifadesi 5%-dir. Bu çox kiçik faizdir, hem de bu hadisenin ehemiyyeti heyat üçün o qeder de böyük deyil. Demeli hem risq faizi, hem de onun qiymeti yüksek deyil. Lakin Sizin uçacağınız teyyarenin qezaya uğrama risqi 5% olarsa, bu o qeder de kiçik reqem deyil, hemçinin, bu hedisenin heyat

[1] 2 3 >>