ya114 [Off] (11.01.2011 / 23:10)
Islami qebul eden ilk qadin
Hz."Xedice xanim"

Bele bir soz var, her guclu kishinin arxasinda agilli bir qadin dayanir. Heyat tecrubesi bu sozlerin ne qeder duzgun oldugunu subuta yetirib, yetirmekde davam edir de...
Heqiqetende agilli, mudruk qadin dunyani istediyi terefe firlada biler. Tarixde mehshur qadinlar olub ki, onlar tarixin gedishatina helledici te'sir gosterib, besheriyyetin aqibetini deyishmeye meuveffeq olublar. Bele qadinlardan, eminlikle demek olar ki, en secileni, en mudruk ve fedakar olanlardan biri Muhemmed (s) peygemberin omur gun yoldashi Hezret Xedicedir. Hezret Xedicenin Islam tarixinde ki, rolu cox buyukdur. Peygembere sadiq yoldash olmaq her qadinin elinden gelen rahat bir ish deyil. Ancaq Xedice bunu boyuk meharetle bacardi...

Kimdir Xedice?

Xedice bint Huveylid Mekkede, Qureysh tayfasinin adli-sanli ailesinde anadan olub. O, Mekkenin en varli qadinlarindan idi. Hele Islam dini nazil olmazdan evvel Xedicenin yashadigi cemiyyetde cox iyrenc edat-eneneler var idi. Bu cemiyyetin ekser qadinlari cirkin heyat terzi surdukleri halda, Xedice oz exlaqi, duzgunluyu ile taninirdi.Buna gore de onu "Tahire" de adlandirirdilar, yeni "temiz", "gunahsiz". Xediceye her kes hormet edirdi. O, eyni zamanda gilli mudruk, temkinli qadin idi. Tek Allahin varligina ve sonuncu Peygemberin gelishine inanan Xedicenin her sheyi var idi, lakin o hiss edirdi ki, var-dovlet onu axtardigi yuksek, ali meneviyyata catdira bilmir. Xedice bahsa dushurdu ki, ereb zadeganlarindan hec kim ona var-dovlet, shohretden savayi hec ne vere bilmez. Tarixciler Xediceni cox tecrubeli ve nufuzlu qadin simvolu kimi tesvir edirler. Xecie yashadigi cemiyyetin iqtisadi heyatinda da muhum rol oynayirdi.

Sevgi karvani

Muhemmed Peygember (s) emisi Ebu-Talibin evinde boyuyurdu. Ebu Talibin ailesi boyudukce, onun qaygilarida artirdi. Emisi Muhemmedin artiq ciddi bir ishle mesgul olmasinin vaxti catdigini basha dushunur. Buna gore o, Muhemmedi ticarete qoshmagi qerarlashir. Muhemmed hec var-dovlet sahibi olmaga can atmayib, lakin emisine yardim etmek ucun onun teklifini qebul edir. Bir gun emisi Ebu talib ticaretle meshgul olan Xedicenin yanina gedir ve ondan Muhemmede oz ticaret ishlerini tapshirmasini xahishedir. Xedice razilashir. Qeyd etmek lazimdir ki, Muhemmedle Xedicenin bir-birine qohumluqlarida catirdi. Belelikle, Muhemmed ticaret karvani ile Suriyaya yola dushur.Sefer zamani Xedicenin sadiq xidmetcisi Meysere de Muhemmedle birge idi. Hemin vaxt Muhemmedin 25, Xedicenin ise 40 yashi oldugu soylenilir. Muhemmed bu seferde Xediceye boyuk gelir getirir. Meysere sefer boyu Muhemmedin ne qeder exlaqli, duzgun insan oldugunu gorur.


Gorush


Muhemmedin karvani dogma yurda qayidir. Bezi revayetlerde deyilir ki, evin ust mertebesinde eyleshen Xedice uzaqdan oz karvanini gorur. Karvan onun evine yaxinlashanda, Xedicenin gozu devenin ustunde oturan Muhemmede satashir. Muhemmed deveden enib Xedicenin evine daxil olur. Onlar gorushurler. Xedice Muhemmedi goren kimi onun qemli, saf iri qara gozlerine, exlaqina, durrustluyune valeh olur. Muhemmed gorduyu ish barede Xediceye danishib onun evini terk edir. Bu zaman Xedicenin yanina xidmetcisi Meysere gelir. Meysere giren kimi Muhemmedin ne qeder gozel, edaletli insan oldugundan heyrete geldiyini deyir. Xedicenin butun fikri artiq Muhemmed haqda idi. Muhemmed onun konlunde artiq derin koz salir. Xedice 40 yashina catsa da, oz gozelliyini qoruyub saxlamishdi. Bezi melumatlara esasen o, iki defe aile qurub dul qalmishdi. Qureysh tayfasinin en adli-sanli shexsleri Xedice ile evlenmeye can atirdilar. Lakin o, hamisini redd edirdi. Her shey Muhemmedle tanish olandan sonra deyishir...


Muhemmed ve Xedice




Qelbinde Allahi, duzgunluyu seven Xedice Muhemmede qarshi boyuk ehtiras hiss etmeye, onun davranishlarina, hereketlerine daha cox diqqet yetirmeye bashlayir. Xedice Muhemmedin timsalinda cox merhemetli, xeyirxah ve cox edaletli bir insan gorurdu. O gorurdu ki, Muhemmed ehtiyaclilara yardim etmeye, insanlarin beraberliyine can atir. Xedice Muhemmede o qeder vurgun olur ki, ozu ona evlenmek teklifi edir. Bezi revayetlere esasen, Xedice Muhemmedle evlenmek isteyini xadimesine bildirir. Xadime Muhemmedin yanina gelib, ondan ne ucun indiye qeder evlenmemesinin sebebini sorushur. Muhemmed ise evlenmeye imkani olmadigini soyleyir. Bu zaman xadime ona Xedice ile evlenmeyi teklifi edir. Muhemmed de razilashir. Xedicenin ailesi buna qarshi cixmaq istese dem qadin oz qerarindan donmur. Muhemmedin emileri Xediceye elci gedirler. Toy etmeye qerar verilir. Muhemmedin yaninda Xedice yeni, xoshbext bir heyata bashlayir. Xedice Muhemmedin ilk heyat yoldashi olur ve birge aile heyati erzinde Peygember Xediceden savayi bashqa qadinlarla evlenmir. Onun gozu ancaq Xediceye dikilmishdi. Peygember Xediceni cox sever, hormet ederdi.

Aile heyati

Xedicenin Muhemmedden 15 yahs boyuk olmagina baxmayaraq, yaliz Xedice Muhemmed peygembere ovlad vere bildi. Xedice Muhemmedi cox sevir, butun qaygi ve sevgisini ona verirdi, onu cox yuksek deyerlendirirdi. Xedice diger insanlarin Muhemmed peygemberde askar ede bilmediyi, gormedii yuksek keyfiyyetleri, gozel rehberlik istedadini hiss ede bildi, deyerlendirdi. Xedice butun ishlerini Muhemmede tapshirir ve onun evi artiq Muhemmedin de evi olur. Xedice Mehemmedi Mehemmed kimi goren, taniyan ilk shexs oldu. O, Muhemmede inandi ve butun iradesini ona teslim etdi. Xedice heyat yoldashi ile ne qeder yaxindan tanish olurdusa, bir o qeder onun mesumlugunu, boyukluyunu anlayirdi.Bunu ise her insan anlamaga, deyerlendirmeye qadir deyil! Muhemmednin sozleri ve davranishlari Xedice ucun gozellik ve insan kamilliyinin simvoluna cevrilirdi. Muhemmedin Allahla uzun ve semimi dualari Xediceni valeh edirdi...

Seyidlerin anasi

Muhemmedle Xedicenin iki oglu ve 4 qizlari olur; Qasim, Abdullah, Zeyneb, Ruqeyya, Gulsum ve Fatime. Lakin oglanlar sag qalmir. Xedicenin butun ushaqlarinin dunyaya gelishi Muhemmed Peygemberin xalasi Sefiyyenin Selmi adli bir xadimesinin ishtiraki ile bash tutub. Xedice shexsen ozu ushaqlarina baxir, yedizdirir ve qulluq edirdi. Qeyd etdiyimiz kimi Mihemmed Peygemberin nesli yalniz Xedice vasitesile davam edirdi.Ve maraqlidir ki, Peygemberin butun ovladlari icinde ancaq qizi Fatime atasinin neslini davam etdirdi...

Peygemberin heyat yoldashi

Muhemmede (s) 40 yashinda ilk defe Allahdan vehy gelende, Peygember boyuk heyacan ve heyret icinde evine qacir ve bunu her kesden evvel mehz Xediceye danishir. Hemin gun Xedice cox heyacanlanir. O oz qohumu olan Vereqe ibn Nofelin evine gedir ve melek Cebrailin Muhemmede vehy getirdiyini xeber verir. Vereqe Xediceye bunlari deyir: "Eger bu hadise heqiqetende bash veribse, onda Muhemmed sonuncu Peygemberdir!"





Bu sozleri eshiden Xedice heyatinda etdiyi boyuk secimine gore fereh hissi kecirir. O, basha dushur ki, her an Muhemmedin yaninda olmali, onu desteklemelidir ve buna gore Allah qarshisinda boyuk mesuliyyet dasnayir. Eve qayidan Xedice omur-gun yoldashina heyacanla bele deyir;" Seni salamlayiram! Ey Allahin resulu!". Belelikle, Xedice Muhemmedin (s) Peygember olmasina inanan ilk insan , ilk qadin olur. Hezret Eli (e) gozel deyir:" Muhemmed Peygembere Peygemberlik verilen gun Islamin nuru Peygemberle Xedicenin evini ishiqlandirdi. Men ise Islami qebul eden 3-cu shexs oldum...". Xedice tekce dilde iman getirmir. O, butun var-dovletini Muhemmedin ixtiyarina verir ki, Peygember oz mesleheti ile bu serveti peygemberlik missiyasi ugrunda xerclesin. Xedice butun cetin anlarda yoldashinin yaninda idi. Var-dovlete, ber-bezeye oyreshen qadin cox ezab eziyyetler cekir, o hetta 3 il cox cetin seraitde Ebu Talibe mexsus olan derede yashamali olur. Peygemberin saf qelbini o dovrun ezablari icinde Xedice oz yoldashinin qem-qussesini bolushur, ona elinden gelen rahatligi bexsh etmeye calishirdi. Islam dininin yayilmasinda Xedicenin rolu o qeder boyuk idi ki, Peygember Xediceni dunyanin 4 secilmish qadinlarindan biri adlandirirdi;" Cebrail mene bele dedi;" Ey Allahin resulu! Xedice senin yanina gelende, ona Allahin ve menim salamimi catdir ve ona xeber ver ki, Cennetde Xedice ucun bir ev ayrilib. O evde ne derd var, ne de qem".

Ne ucun mehz Xedice?

Muhemmed Peygember (s) cox yarashiqli bir genc idi. Onun iri qara gozleri, gozel vicudu, boy-buxunu var did.Muhemmed, yashidlari kimi, istediyi gozel, cavan bir xanimla aile qura bilerdi. Lain o zunden 15 yash boyuk olan dul bir qadinla aile heyati qurur. ve Xedice ile evli oldugu mudetde bir defe de olsun, bashqa bir qadina gozunun ucu ile bele baxmir. Bu, hemin dovrun cemiyyeti ucun gorunmemish bir hal did! Muhemmed Peygember (s) Xedicenin daxili gozelliyi, durrustluyu, edaletliyine gore secdi, oz shehvani hisslerine gore yox! Bu her bir insana gozel bir numune ola biler. Muhemmed (s) oz secimini eledi ve cox xoshbext bir heyatda yashadi. O qeder xoshbext idi ki, Xediceni itirenden sonra, bir an bele xatiresinden onu silmedi, her zaman yad edirdi. Muhemmed Xediceni o qeder sevirdi ki, hetta Xedicenin dogmalarina, dostlarina da boyuk ehtiramla yanashirdi. revayetlerde qeyd olunur ki, Peygembere hediyyeler verilende, o hemin hediyyeleri Xedicenin hansisa refiqesinin, dogmasinin evine gondererdi. Peygember Xediceni o qeder yad edirdi ki, onun Xediceden sonra evlendiyi xanimlar cox narahat olurdular. Bir defe Peygemberin heyat yoldashi Aishe dozmeyib bele deyir:" Ey Allahin Resulu! Xedice, sadece yashli bir qadin idi. Axi Allah sene ondan yaxshi heyat yoldasi verib?!" Bu sozlerden narahat olan Peygember bele deyir:" Allaha and olsun Xedice en yaxshisi idi! Xedice bashqalarinin iman getirmediyi vaxt en birinci iman getirdi! Bashqalari meni redd etdiyi halda, mene Xedice destek oldu! O oz malini menim ixtiyarima verdi, halbuki, bunu hec kim etmedi! Ve Allah-teala menim neslimi yalniz Xedicenin vasitesile davam etdirdi.!" Heqiqetende, Xedicenin fedakarligi, sedaqeti peygemberlik missiyasinin ugur qazanmasinda, Islam dininin ciceklenmesinde boyuk rol oynadi.

Ilk qadin

Xedice Islam dinini qebul eden ilk qadin oldu. Sevimli Peygemberimiz (s) Xedice barede deyir:" Xedice-ummetimin en yaxshi qadinlarindandir". Insanlar cahillik icinde yashadigi halda, Xedice mudrikcesine ve tez bir zamanda haqq yolunu taniyir ve bu yola qedem qoyur. O dovrde bir coxlari Muhemmed Peygemberin (s) dediklerinin haqq oldugunu anlasalar da,bu yolu sevmeye cesaretleri catmirdi. Lakin Xedice haqqi qebul etmekde boyuk cesaret ile secildi. O, saglam tefekkuru ile cahilliye dovrunun eksi, menasiz enenelerinden imtina edir ve cesaretle Islam dunyasina daxil olur. Xedice butun heyatini tenhaligin tebligine hesr edir...

Huzn ili

Xedice 65 yashinda haqq dunyasina qovushur. Peygemberin o zaman 50 yashi var idi. heyat yoldashinin vefati Peygembere heyatinda en kederli anlarini yashatdirdi.Axi o, Xedicesiz nece yashaya bilerdi?Bir kishi ki, yalniz 25 il bir qadini sevdi, nevazish gosterdi, yalniz bir qadina baglandi, ona hec vaxt xeyanet etmedi! Bu keder o qeder dozulmez idi ki, Peygember Xediceni itirdiyi ili "Huzn ili" adlandirdi. yeri gelmishken, hemin il Peygemberi eziz emisi Ebu-Talib de itirdi. Xedicenin adi gelende Peygemberin gozleri yashla dolurdu ve o, omur-gun yoldashinin ruhuna salam, rehmet gonderirdi. Peygember te-tez bu sozleri tekrar edirdi:"Her kes meni redd edende, yalniz Xedice meni destekledi". Qeyd etmek lazimdir ki, Ramazan ayinin 10-cu gunu Hezret Xedicenin vefati ildonumudur. Hezret Xediceye bir cox xanimlar hesed apara biler. Allah her kese Muhemmed kimi Peygemberin en sevimli ve deyerli heyat yoldashi olmagi nesib etmir! Hezret Xedice haqqinda demek olar ki, o oz heyatini nahaq yashamadi ve dunyanin en xoshbext insanlarindan, qadinlarindan, analarindan biri oldu....