Ardarazli [Off] (14.03.2013 / 22:28)
Hələ bəs çörək pulu? Əgər
uşaqlar atasının yoluyla
getsələr, harda
işləyəcəklər? Kimdi
beləsini fərli yerə işə
götürən? Yüz faiz, gedib
qaşlarını aldıracaqlar,
sonra da televizora çıxıb
mahnı oxumaq
bəhanəsiylə mikrafonu
yalayacaqlar…
Elə bu vaxt içəridən gülüş
səsi eşidildi. Mamedin
qəhqəhəsiydi. Başını hələ
də taxta qapıdan aralaya
bilməyən Minaxanım yenə
də gözünün ucuyla qeyri-
ixtiyari içəri baxdı. Oğlan
Mamedin qulağına yavaşca
nəsə deyirdi, Mamed də
qəhqəhə çəkərək gülürdü.
Mamedin sifətində elə bil
güllər açmışdı. Axırıncı
dəfə onun evdə nə vaxt
belə ürəkdən güldüyünü
xatırlamırdı.
…Yenə qulaqlarına qatar
səsi gəldi Minaxanımın.
Özü də indiki elektrik
qatarları yox, köhnə
kinolarda gördüyü
paravoz səsiydi, tüstü
verə-verə onların
həyətinə yaxınlaşırdı…
Minaxanım gözünü yumub
açanda gördü ki paravoz
onların yekə
darvazalarının qarşısından
keçir və əri Məmmədağa
ilə bu nərmənazik oğlan
paravozun sobasının
üstündə at belindəymiş
kimi oturub, tüstü çıxan
yoğun trubanı
qucaqlayıblar. Daha
doğrusu, Mamed trubanı
qucaqlayıb, oğlan da
arxadan Mamedi. Hər
ikisinin də əynində qırmızı
hamam fitəsi vardı.
Deyəsən, saunada
doyunca kisələnəndən
sonra, paravoza minib
gəzməyə çıxmışdılar.
Paravozun borusundan
qap-qara tüstü qalxdıqca
Məmmədağa da qəhqəhə
çəkib ürəkdən gülürdü…
Amma Minaxanımı
əsəbləşdirən təkcə bu
deyildi. Ən pisi oydu ki
paravozun arxa
hissəsindəki maşinist
budkasında öz oğlanları
görünürdü. Uşaqlar hay-
küylə paravozun idarə
panelindəki düymələri
basırdılar, linglərini
əlləşdirirdilər, gülürdülər,
sevinirdilər…
Uşaqların qəhqəhələri
atalarının gülüşünə
qarışmışdı. Uzaqdan
baxanda istirahətə çıxan
xoşbəxt ailəyə
oxşayırdılar…
…Atacaq məni. Yüz faiz…
Paravoz onların
qapılarından keçib
Nərimanovun heykəli
istiqamətdə uzaqlaşandan
sonra Minaxanımın ilk
ağlına bu fikir gəldi. Hə,
boşayacaq, sonra da gedib
bu nərmənazik oğlanı alıb
gətirəcək evə, mənim
qızıl-tənələrimi keçirdəcək
onun boynuna. Uşaqlara
da deyəcək ki, köhnə
ananız çox deyingən idi,
başınıza oyun açırdı,
amma bu təzə ananız…
yox atanız.. yox ey,
ananız…
Minaxanımın beyni
tormozlandı. Ana, ata, ana,
ata…
Yox, uşaqlar qəbul
eləməzlər… Ancaq bilmək
olmaz, əgər atalarının
xəstəliyi onlara da
keçibsə, deməli elə ana
yerinə də, bir dənə kişi
xaylağı gəlib otursa, heç
nə deməzlər. Hətta
sevinərlər .
Minaxanımın qulağına
Sveta xalanın
televizorunun səsi gəldi.
Arvad deyəsən, xəbərlərə
baxırdı, televizorun səsini
qaldırmışdı…
«Misir və Liviyadan sonra
Suriyada da vəziyyət
gərginləşir. Ölkə qaynar
qazan kimi
qaynamaqdadı….»
Aləm dağılır ey,
Minaxanım fikirləşdi,
Liviya, Misir nə gündə,
İran,Suriya elə,
Məmmədağa da belə?
Dünyanın axırı çatıb. Ölən
günündü, ay Minaxanım…
Necə qan ağlamasın daş
bu gün… Qəfildən
Minaxanım hiss elədi ki,
gözləri dolur. Mərsiyə
deyib sinə vurmaq istədi.
Hə də, ölüm bundan
yaxşıdı, üç dənə oğlun, bir
dənə ərin ola, hamısı da
bu gündə, hamısı da….
Başqa vaxt olsaydı,
atvyorkaynan basıb
gözlərini çıxardardım… Bu
kəlmə Minaxanımın
beynini işıqlandırdı, elə bil,
hardansa ona güc gəldi,
hiss elədi ki
damarlarındakı qan daha
sürətlə axmağa başlayır.
Ölmüşdü Minaxanım.
Kənddən bura basa-basa
onunçün gəlin köçüb ki,
gədənin biri gəlib onun
evini dağıtsın? Hamısının
gözünü çıxardacam, özü
də atvyorkaynan.
Minaxanım özü də bilmədi
ki qapını sındırmağı necə
baş verdi. Elə bil
altşüurunda nəsə bir
klapan açıldı, amerikan
kinolarında gördüyü
səhnələr gözünün
qabağından keçdi, qapıdan
iki addım aralanıb var
gücüylə sağ çiynini
anbarın qapısına çırpdı,
taxta qapının cəftəsi sındı,
və Minaxanım silahlı dəniz
piyadaları kimi özünü
otağa atdı.
-Hamınızı parça-parça
eləyəcəm, atvyorkaynan
basıb gözünüzü
çıxardacam, qulaqlarınızı
kəsəcəm…
Çənəsi dizinəcən sallanmış
Məmmədağa bir şey başa
düşənəcən, bir də onu
gördü ki, qapını sındıran
arvadı pantera kimi ildırım
sürətiylə tullanaraq onun
köməkçisinin üstünə
dırmaşdı, divandan
qalxmağına imkan
verməyərək saçlarını
çəngələdi.
-İt oğlu, beynivi
dağıdacam sənin, ağzını
cıracam, bağırsaqlarını
tökəcəm, qulaqlarını
kəsəcəm…
Minaxanım qışqırdıqca
altındakı qurbanın başını
divanın qırağına çırpırdı,
sifətini sillələyirdi,
qollarını cırmaqlayırdı,
yaxasından tutub
silkələyirdi, amma yenə
də hirsi soyumurdu, hiss
eləyirdi ki, gədəni bu saat
təpiyinin altına salsa da
sakitləşməyəcək, hirsi
soyumayacaq, beyni
rahatlanmayacaq… yox,
atvyorka lazımdı, ancaq
atvyorka, basıb bunun
gözünü çıxartmasa, hirsi
soyumayacaq.
….altındakı qurbanın
yaxasından tutub
silkələyəndə birdən
Minaxanımın əli təsadüfən
Məmmədağanın
köməkçisinin sinəsini
sıxdı… Əvvəl heç nə
anlamadı, ona elə gəldi ki,
əli nəsə yumşaq bir yerə
dəydi. Ola bilməz…
Yaxasını əlindən
buraxmayaraq, yenə də
altındakı qurbanın sinəsini
yoxladı. Yox, bəs eləmədi
ona. Sanki özündən də
ixtiyarsız əl atıb onun
köynəyini cırdı…
Şübhə ola bilməzdi. Qız
idi…
Birdən-birə Minaxanım
özünü anasının yasında
hiss elədi, bayaqdan bəri
vəhşicəsinə döydüyü qızı
qucaqlayıb dəli kimi
hönkürərək ağlamağa
başladı.
-Qurban olaram sənə,
adam da belə iş tutar,
burda niyə gizlənirsiz,
uşaqsız bəyəm, oğlan
paltarı niyə geyinmisən,
məndən qorxursan,
qorxma, gəl yuxarı, stol
açım sənə, aş bişirim,
bacımsan, istəyirsə qoy
birdəfəlik alıb gətirsin
səni, mən də tək
darıxıram, qızım da yoxdu,
elə yaxşı yola gedərik,
bundan sonra nə
deyinərəm, nə dava
salaram, istəyirsən lap
bacını da gətir, ananı da
gətir, qohum-əqrabanda
nə qədər arvad varsa,
hamısını gətir
Məmmədağayçün, qoy üç
dənə arvadı olsun, beşə
dənə arvadı olsun, amma
kişi olsun, qurban olum
sizə, təki kişi olsun….
Bayırdan Sveta xalanın
televizorunun səsi
eşidilirdi.
«Dünya bazarında neftin
bir barrelinin qiyməti….