(Allahın varlığını, qüdretini, kamalını ve ezemetini sübut eden açıq) deliller vardır.

O kesler ki, ayaq üste olanda da, oturanda da, uzananda da Allahı xatırlar, göylerin ve yerin yaradılması haqqında düşüner (ve deyerler): “Ey Rebbimiz! Sen bunları boş yere yaratmamısan! Sen pak ve müqeddessen! Bizi cehennem odunun ezabından (Özün) qoru!»
(Ali-İmran, 190-191)" (İbn-i Hibban, II, 386)

Belelikle bu ayeler nazil olduğu gece Allah Resulu-sallallahu aleyhi ve sellem-, sehere qeder ağlamışdı. Şübhesiz ki, O, bu ferman-ilahiye,daha risalet vezifesini başlamadan evvel bele Hira Mağarasındaki inziva ve tefekkür heyatı ile tabe olmuş veziyyetde idi. Onun Hiradaki ibadeti, tefekkür etmek, atası İbrahim-aleyhisselem-kimi göylerin ve yerin melekutundan ibret almaq ve Kebeni seyr şeklindeydi. (Ayni, Umdetu'l-Qari Şerhu'l-Buxari,Beyrut, İdaretu't-Tıbaati'l-Muniriyye,61; XXIV, 128.)


O günlerde olduğu kimi Resulullah-sallallahu aleyhi ve sellem-, daha sonrakı heyatında da daim hüznlü ve tefekkür halında idi. Danışması zikr, sükutu tefekkür idi. Nece ki, hedisi-şeriflerinde bele buyurmuşdu:

"Rebbim mene sükutumun tefekkür olmasını emr etdi, (men de size tövsiye edirem.)" (Hedis-i Şerifin tamamı üçün bax: İbrahim Canan, Hedis Ensiklopediyası, XVI, 252, hedis nömre: 5838.)

"Allahın yaratdıqları üzerinde tefekkür edin ..." (Deylemi, II, 56; Heysemi, I, 81)

"Tefekkür kimi ibadet yoxdur." (Eli el-Mütteqi, XVI, 121)

Ehmed er-Rifai de bele buyurur:

"Tefekkür, Resulullah-sallallahu aleyhi ve sellem-in ilk emelidir. Nece ki, bütün ferzlerden evvel Onun ibadeti Allahın mexluqatını ve nemetlerini tefekkürden ibaret idi. Ele ise siz de tefekküre yaxşı sarılın ve ibret vesilesi edin."

Xülase, ümmeti olmaqla şeref duyduğumuz Fexri-Kainat Efendimize layiq ola bilmek üçün heyat ve kainatda sergilenen derin hikmetlere könül vererek tefekkür iqliminde yaşamağa çalışmağımız lazımdır

<< 1 [2]