bu ibadetleri yerine yetirmeye başlasa, bu ona çetinlik getirmez, dünya menfeetinden mehrum etmez. Eksine bütün haqları daha mükemmel şekilde yerine yetirmeye müveffeq olar. O, Allahın, özünün, ailesinin, dostlarının ve her bir haqq sahibinin haqqını mehribancasına ve asanlıqla verer. Nefsini çetinliye salaraq Peyğemberin (s.a.v) kifayetlendiyi ve ümmete öyretdiyi ile qane olmayıb ibadetlerde heddini aşana gelince, din ona üstün geler. Sonda o, acizlik ve mehrumiyyetle üzleşer. Buna göre de Peyğember (s.a.v) buyurmuşdur: “Kim dini çetinleşdirerse, din ona üstün geler.” Kim bu dine orta mövqeden baxmayıb, şiddet ve ifratla yanaşarsa, din ona üstün geler, onu zeifleder ve geriye çekilmeye mecbur eder. Buna göre de Peyğember (s.a.v) meqsedli olmağı emr etmiş ve heveslendirerek demişdir: “Meqsed (üçün çalışın) ki, meqsedinize çatasınız.”

Sonra düzgünlüye riayet etmeyi, ona yaxın olmağı, nefsleri xeyirle müjdeleyerek qüvvetlendirmeyi ve meyus etmemeyi tövsiye etmişdir. Düzgünlük insanın düzgün söz danışması, düzgün emel etmesi ve doğru yolu tutmasıdır. Bu, onun söz ve emellerinde her terefli düzgün olmasıdır. Eger her terefli şekilde düzgünlüye riayet ede bilmirse, Allahdan bacardığı qeder qorxsun ve meqsede yaxınlaşsın. Kim de doğruya tamlıqla yetişe bilmirse, yaxınlaşmağa cehd etsin. Emelin yerine yetirilmesine ümumiyyetle gücü çatmayan ise, ona bacardığı qeder riayet etsin.

Buradan, hemçinin uca Allahın “Allahdan (Allahın ezabından) bacardığınız qeder qorxun...” (Teğabun, 16) ayesinden ve Peyğemberin (s.a.v) “Size bir şeyi emr etsem, ona bacardığınız qeder riayet edin.”
(Buxari: Quran ve Sünneden tutunmaq, ? 6858. Müslim: Hecc, ? 1337. Nesai: Heccin merasimleri, ? 2619. İbn Mace: Müqeddime, ? 2. Ehmed: 2/508.)

Hedisinden faydalı bir esas götürülür. Bu esas üzerinde qurulmuş işler çoxdur. Başqa bir hedisde buyurulur: “Asanlaşdırın, çetinleşdirmeyin. müjdeleyin, nifret etdirmeyin.”
(Buxari: Elm ? 69. Müslim: Cihad ve sira ? 1734. Ehmed: 3/209.)


Sonra

<< 1 2 [3] 4 >>