ehtiyacsız buyur.” Bu duada meqsed o deyil ki, insan tenbellik üzünden öz işlerini Allaha tapşırsın. Meqsed ilahi inayet ve yardımdan faydalanmaqdır. Qur`ani-kerimde buyurulur: “Allaha tevekkül eden üçün Allah kifayetdir.” Allaha tevekkül eden bende öz vezifelerini yerine yetirdiyi halda qelben inanır ki, esil müveffeqiyyet yalnız Allahın yardımı ile mümkündür. O, emindir ki, Allahın iradesi, isteyi olmadan gösterilen se`y ebesdir. Bele insan hem çalışır, hem de Allaha tevekkül edir: “İşlerimi Allahın ixtiyarına verirem.”
“Üsuli-kafi”den neql etdiyimiz revayetde de meqsed Allahın irade ve isteyini her şeyden üstün tutan bendenin meqamını işıqlandırmaqdır. Bele bende danışarken, dinleyerken, baxarken, iş görerken esil hereketverici kimi Allahı tanıyır. Revayetin sonunda buyurulur ki, bu bende ne istese ona veriler. Duaları qebul olan bele insanlara “müstecebüd-de`ve” deyilir.
YAXINLIQ, YOXSA YAXINLIĞIN ESERLERİ?!
Deyilenler Allahla yaxınlıq yox, olsa-olsa onun eserleri idi. Yaxınlığın eseri nişanesi odur ki, Allah öz bendesinin istediyini verir. Eger eser budursa, eseri yaradan necedir? Qısaca bunu demek olar ki, eserin yaradıcısı vesfe gelmir. Ele vesfe gelmediyinden de yalnız onun eserlerinden danışmaqla kifayetlenirik.
Esl yaxınlıq ise Fir`onun arvadı herzet Asyanın Allahdan istediyi yaxınlıq idi. Asya sade bir mö`min yox, yüksek me`rifet ehli idi. Bu ezemetli qadın hetta çarmıxa çekilen zaman bir olan Allahı inkar etmedi. O, bele dua edir: “Perverdigara, behişde Öz yanında mene bir ev ver.” Eslinde Asya ne behişt, ne de behiştdeki evleri nezerde tutur. Asya Allaha yaxın meqam dileyir.
Bu meqamlar, heqiqetler ifade olunduqları kelmelerin qeliblerine yerleşmir. Heqiqet ifade edildiyi sözden çox-çox ucadır. Bu mövzunu araş-dırarken rastlaşdığımız te`birlerin zahiri yox, esil me`nasına diqqet yetirmek lazımdır. “Şe`baniyye” münacatında deyilir: “Perverdigara, ümid ve intizarımı Senden başqa her şeyden tamamile üzmeyi mene nesib et ve Sene doğru aşkar nezer

<< 1 ... 3 4 [5] 6 >>