Ehqaf suresinin 5-ci ayesi ile elaqedar izah.


Allah-teala buyurmuşdur:

(وَمَنْ أَضَلُّ مِمَّن يَدْعُو مِن دُونِ اللَّهِ مَن لَّا يَسْتَجِيبُ لَهُ إِلَى يَومِ الْقِيَامَةِ وَهُمْ عَن دُعَائِهِمْ غَافِلُون)
«Allahın yaхınından qiyamet gününe qeder ona cavab vere bilmeyecek kimseleri çağırandan daha zelil kimdir? Halbuki bunlar onların çağırışının ferqinde dеyiller» (Ehqaf suresi - 5). Men bu aye ile bağlı ereb dilinin qrammatikasına uyğun olaraq şerh vererek deyirem: Ereb dilinde “büt” işlenen söz “men” ( من) kimse ve yaxud kimseler “me” (ما) de şey ve yaxud şeyler menasını ifade edilir. Men” ( من) “kimseler” deyilende, ruhlar ve yaxud ölüler nezerde tutulur. Amma “me” (ما) deyilende kömeye çağıran daş, ağac ve diger maddelerden düzeldilmiş büt ve heykeller qeyd olunur. Ehqaf suresinin 5-ci ayesinde üç yerde «men» ( من) kelmesi istifade olunur. Bu kelme erebcede şüurlu canlılar üçün istifade de olunur. Bunu sübut etmek üçün «men» ( من) kelmesi Quranda şüurlu insanlara da istifade olunduğunu olaraq bu ayeni qeyd edirem.


Uca Allah bele buyurur:

وَاللَّهُ خَلَقَ كُلَّ دَابَّةٍ مِن مَّاء فَمِنْهُم مَّن يَمْشِي عَلَى بَطْنِهِ وَمِنْهُم مَّن يَمْشِي عَلَى رِجْلَيْنِ وَمِنْهُم مَّن يَمْشِي عَلَى أَرْبَعٍ يَخْلُقُ اللَّهُ مَا يَشَاءُ إِنَّ اللَّهَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ
«Allah her heyvanı (canlını) bir sudan (nütfeden) yaratmışdır. Onların bezisi qarnı üste sürünür, bezisi iki, bezisi ise dörd ayaq üstünde gezir. Allah istediyini yaradır. Heqiqeten, Allah her şeye qadirdir!» (Nur suresi-45). Bu ayede «bezisi» dеye tercüme еdilen «men» ( من) kelmesidir. İki ayağı üzerinde gezen insanların, şüurlu canlılar olduğu qeti olaraq bilindiyi üçün diger canlılara da «men» ( من) kelmesi uyğun görülmüşdür. Ehqaf suresinin 5-ci ayesinde «men» ( من) deye tercüme edilen “kimseleri” kelmesi dedikde iki ayağı üzerinde gezen insanların, şüurlu canlılar insan olduğunu bildirir. Belelikle de Ehqaf suresinin 5-ci ayesinde “kimseleri” kelmesi qeyd olunduqda emeli-saleh

[1] 2 3 ... 7 >>