Meşhur tesevvüf xadimi ve şair Ferideddin Ettar
böyük sufilerin heyatından behs eden “Tezkiretül-
övliya” kitabında Şeyx Ehmed Herb adlı övliya
haqqında söhbet açaraq yazır: Şeyx Ehmed Herbin Behram adlı bir ateşperest qonşusu vardı. Behram tacir idi, uzaq ölkelerden mal alıb getizdirirdi. Seferlerin birinde Behramın şeriki onun ticaret karvanına başçılıq edirmiş. Yolda quldurlar hücum edirb karvanı soyurlar. Bütün mallar qaret olunur. Behramın şeriki müflis halda qayıdıb gelir. Şeyx Ehmed Herb bu xeberi eşidende öz müridleri ile oturub söhbet edirmiş. O, üzünü müridlerine tutub deyir: “Qonşumuzun başına müsibet gelib. Gerek gedib ona teselli verek. Ne olsun ki ateşperestdir, her halda qonşudur”. O, müridlerini de toplayıb Behramın yanına gelir. Bu vaxt Behram evindeki müqeddes ocağı qalayırmış. (İslamın ilk esrlerinde müselmanlar İranı feth etdikden sonra buranın yerli ateşperest sakinlerine etiqad azadlığı vermişdiler. Zerdüştiler cizye ödemek şerti ile dinlerini qoruyub-saxlayır, öz ayinlerini rahat şekilde icra edirdiler). Behram şeyxin geldiyini görende pişvazına çıxıb onu qarşılayır. Süfre açmaq isteyende Şeyx Ehmed deyir: “Zehmet çekme, biz sene teselli vermeye gelmişik. Eşitdik ki, senin karvanını quldurlaq qaret edib”. Behram cavab verir: “Eledir. Amma men buna göre çox da üzülmürem. Eksine, üç şeye göre özümü rahat hiss edirem. Birincisi, ona göre ki, menden oğurlayıblar, men başqasından oğurlamamışam. İkincisi, malımın yarısını aparıblar, yarısı yene mendedir. Üçüncüsü, ne yaxşı ki dinimi elimden almayıblar. Men yene öz eqidemdeyem. Dünya malını itirmişem, onsuz da dünya geldi-gederdir”. Şeyx Ehmed Herb ateşperest qonşusunun sözlerini dinleyib, yanındakı müridlerine deyir: “Bu sözleri yazıb qeyd edin. Bu sözlerden müselmanlıq etri gelir”. Sonra üzünü Behrama tutub soruşur: “Sen bu alova niye perestiş edirsen?” Behram cavab verir: “Ona göre perestiş edirem ki, bu dünyada meni yandırmasın, o dünyada da meni tanrıma doğru aparsın. Her gün ona çoxlu odun

[1] 2 3 >>