quruluşa, deqiq qanunauyğunluqlara malik olan varlıq dünyası öz-özüne, tesadüf üzünden yarana bilmez; hemçinin insanı heyrete getiren bu varlıqlar sistemi, onu nizamlayıb tenzim eden bir qüvve olmadan vücuda gele bilmez. Şübhesiz, bunlar sonsuz qüdret ve elme malik olan bir Yaradan terefinden xelq edilmişdir. Bele ki, O, bu böyük ve ezemetli dünyanı yaratdıqdan sonra varlıq aleminin her bir yerinde deyişilmez ve sabit qanunlar berqerar ederek yaradılış dünyasını çox deqiq nizam esasında idare edir. O, heç bir şeyi ebes yere yaratmamışdır, heç bir varlıq dünyaya hakim kesilen ilahi qanunlardan xaricde deyildir.
Merhemetli Allahın öz yaratdıqlarına qarşı bu qeder lütf ve mehribanlıq göstermesini nezere alaraq, Onun, yaradılış aleminin şah eseri olan insanı öz başına buraxmasını tesevvür etmek olarmı?! Göresen insan adlı hedden artıq mürekkeb bir mexluqa yol göstermeden, beşer cemiyyetini, onun ekser hallarda nefsani istekler esiri olan, neticede azğınlığa, bedbextliye düçar olan eqline hevale etmesi mümkündürmü?! Elbette, bu sualların cavabı hamıya gün kimi aydındır.
Demeli, Allah-taala beşeriyyeti düzgün yola istiqametlendirmek üçün, her növ sehv ve xetadan uzaq olan peyğemberler göndermelidir ki, insanlar o gösterişlerden istifade etmekle ebedi seadet ve xoşbextliye nail olsunlar.
İnsan, bu dünyada dini gösterişlere emel etmeyin fayda ve te`sirlerinin tam şekilde aşkar olmadığını, yaxşı emel sahiblerinin öz heqiqi mükafatlarını almadığını, elece de zalım ve pis insanların öz emellerinin neticesini görmediyini müşahide etdikde, her bir şeyin öz edaletli hellini tapması üçün bu dünyanın yeterli olmadığını başa düşür; bele hökm edir ki, başqa bir alem de olmalı ve orada insanların emelleri deqiq şekilde araşdırılmalıdır; xeyir işlere göre mükafatlanmalı, çirkin ve yaramaz işlere göre ise cezalanmalıdır. İlahi dinler insanları bu ve sonradan müfessel şekilde beyan olunacaq sair haqq e`tiqadlara teşviq edir ve onları cehalet, nadanlıq ve qefletden

<< 1 [2] 3 >>