“Әhli-sünnә vә camaat” istilahının (termin)
yaranma tarixi necәdir?
Tarix mövzusunda apardığım tәdqiqatlara görә
Müaviyәnin hakimiyyәti әlә keçirdiyi ilin
“Am’ül-Camaat” (Camaat ili) olaraq
adlandırılmasını qәrara almışdılar.
Osman ölәndәn sonra müsәlmanlar Hәzrәti
Әlinin şiәlәri vә Müaviyәnin tәrәfdarları olaraq
iki yerә bölünmüşdülәr. Hәzrәti Әli şәhid
olduqdan sonra Müaviyә İmam Hәsәn ilә
bağladığı müqavilәdәn sonra bütün
müsәlmanlara hakim oldu. Buna görә hәmin il,
“Camaat ili” deyә adlandırıldı. Demәk “Әhli-
sünnәt vә camaat” istilahı Müaviyәnin
sünnәtinә (әrәb dilindә “sünnәt” sözü
“әn’әnә” demәkdir) tabe olub onun
hakimiyyәtindә toplananlar mә’nasındadır,
güman olunduğu kimi peyğәmbәrin sünnәtinә
(әn’әnәsinә) tabe olanlar anlamında deyildir.
Tәәbidir ki, peyğәmbәrin Әhli-beyti onun
әn’әnәsini Müaviyәdәn vә onun kimi Mәkkә
fәthindәn sonra müsәlman olanlardan daha
yaxşı bilirmişlәr. Bu inkar edilmәz bir
hәqiqәtdir. Çünki bir evin uşağı hәmin evdә
olanı özgәlәrdәn daha yaxşı bilir (Әhli-
beyt, yә’ni evin әhalisi). Amma biz sünnilәr
peyğәmbәrin övladı olan “on iki imamı” qoyub
onların düşmәnlәrindәn yapışmışıq. Hamımız
Hәzrәti peyğәmbәrdәn nәql olunan “xәlifәlәrim
on iki nәfәrdir vә hamısı Qureyşdәndir”
hәdisini bilirik, lakin dörd xәlifәdәn başqasını
tanımırıq. Bәlkә dә “Әhli-sünnәt vә camaat”
adını bizә verәn Müaviyәnin, sünnәt (әn’әnә)
vә camaatdan mәqsәdi Әli vә övladlarına lә’nәt
oxuma
әn’әnәsi üzәrindә camaatlaşmaq imiş ki, onun
qoyduğu bu әn’әnә ancaq Ömәr ibni-Әbdülәziz
tәrәfindәn lәğv edilә bilmişdir. Bә’zi tarixçilәr
yazırlar ki, Ömәr ibni-
Әbdülәzizin özü Әmәvilәrdәn olmasına
baxmayaraq, Әli vә Әhli-beytinә lә’nәt oxumaq
әn’әnәsini lәğv etdiyi üçün Әmәvilәr tәrәfindәn
öldürülmәsi tәlәb olunmuşdu.
Ey mәnim ailәm vә tayfam, gәlin Allahın
göstәrişi ilә hәqiqәtlәri axtarmağa, tәdqiq
etmәyә yönәlәk, tәәssüblәri qırağa qoyaq. Biz
Әmәvilәr vә Abbasilәrin çıxartdıqları düşüncә
әyriliyinin qurbanı olmuşuq. Biz heç

[1] 2 >>