oldu?" İblis dedi ki, men ondan üstünem. Buna özünün oddan, Ademin torpaqdan yaranmasını delil gösterdi. İblis özünü insandan üstün sayırdı. (bax: Errehman, 15).


İblisin sehvi onda idi ki, üstünlüyü yaranış mayasında görürdü. Düşünürdü ki, eger od torpaqdan üstünse, oddan yaranan varlıq da torpaqdan yaranan varlıqdan üstün olmalıdır. Eslinde odun torpaqdan üstün olması da yanlış iddiadır. Torpaq öz bereketine göre oddan üstün sayıla biler.


İblis Allahın emrine itaet etmediyi zaman cezalandırıldı ve cennetden qovuldu. İblisin behiştden qovulmasının sebebi onun tekebbürü oldu. Onun evveller olduğu yere Edn cenneti deyilerdi. Bu salehlere ved olunmuş behişt deyil. İblisin qovulduğu yer behişte benzer bir bağ idi.


Behiştden qovulan iblis öz ibadetleri müqabilinde Allahdan istedi ki, ona qiyamet gününe qeder möhlet verilsin. Hicr suresinin 38-ci ayesinde oxuyuruq: "Ancaq melum vaxta (İsrafil surunu birinci defe çalana ve bütün mexluqat mehv olana) qeder!" Allahın iblise verdiyi möhlet hem ibadetlerinin evezi, hem de insanların imtahana çekilmesi üçün idi. İnsan düşmenle üz-üze geldikde onun imkanları, qüvvesi, kimliyi aydın olur. Şeytan daim insana vesvese edir, onun qelbine şübhe toxumu sepir. İnsan şeytanla mübarizede nefsine qalib gelmekle böyük iman ve teqvaya sahib olur. Demek, şeytanın mövcudluğu mübariz insan üçün qorxulu yox, faydalıdır.


Möhlet almış şeytan Allaha dedi: "Sen meni mehv etdiyin üçün, men Adem övladlarının yolu üste oturacaq, dörd terefden onlara hücum edecek ve onların çoxunu şükr eden görmeyeceksen." Beli, şeytan var qüvvesi ile çalışır ki, insanı azdırsın, neticede insan Allaha asi olsun.


İblisin Adem övladı ile düşmençiliyinin sebebi Ademe göre cennetden qovulmasıdır. O intiqam almaq isteyir. Amma qeyd etdiyimiz kimi, şeytanın vesveseleri, ümumiyyetle mövcudluğu xalis bendelerin xeyrinedir. İnsan şeytanla mübarizede böyüyür. Eger şeytana uyursa, bunu öz isteyi ile edir. Kimse şeytana tabeçiliye mecbur deyil.


Allah

<< 1 2 [3] 4 >>