gösterir, inkar eden varlığın mena ve meqsedine etinasız qalmış olur. İman edenin sahib çıxacığı bir deyer var. Bunun üçün hessaslıq gösterer ve eli daima tetikdedir. İnkar ise neqativ xüsusiyyetinin bir gereyi olaraq sahibi üçün heç bir deyer kesb etmez. Başqa sözle qorunması ve mühafize olunması da lazım deyil. Bu ise etinasızlıq getirir.

İman, şüuru düşünceye bağlayar. İnkar ise bu bağı qoparar ve şüuru instinkte mehkum eder. Allaha iman, idrakı aşan bir heqiqete imandır. Heç bir şüur ve idrak Allahı ehtiva ede bilmez, feqet Allah her şüuru ve idrakı ehtiva eder. İman etmek, şüurun mirasıdır. Ona üfüqler açar ve qanadlandırar. İnanan bir şüur, maddi alemin qatı ve kesif dünyasından menevi alemin şeffaf ve letif dünyasına qanad açar. İman mücerrede olan marağı artırar ve bu da insandakı mücerredlik istedadını inkişaf etdirir. İnsan ağlı mücerredlik istedadı ile ölçülür. Her cür mücerredlyin bir heddi var. Hüdudsuz olan yegane mücerredlik mütleq ve böyük yaradıcı olan Allaha bağlı tefekkürdür. Başqa sözle Allaha iman, insan idrakına sonsuz üfüqler açan ve onu son dayanacağı olmayan bir tekamül yolçuluğuna çıxaran dinamik bir gücdür. İnkar ise şüurun düşünce ile bağını qoparır. Bu veziyyet, şüurun instinkte mehkum olmasıdır. Bele bir şüuru, instinktler ve tehrikçi menlik yöneltmeye başlayar. Allaha qul olmaqdan qaçan, onu instinkt vasitesi ile yönelden sebeblerin elinde köleye çevriler. Bax, Quranın “nefsini tanrı etmek” dediyi de budur.

Allahın terif etdiyi iman
Bir imanın sehih ve meqbul ola bilmesi üçün merkezinde Allahın olması esas şertdir. Esla “İnsan inansın da, neye inanırsa inansın” demek olmaz. Eger ele olsaydı, bu şekilde tezahür eden bir çox inanış növünü Quran vehyi küfür, şirk, nifaq, fisk [3] ve füsur [4] kimi adlarla redd etmezdi. İman bu menada ikiye ayrılır:
1. Sehih iman: Sehih imanın merkezinde Allah var. Bele bir imanın terifini Allah verir. İnsanın vezifesi o terife göre inanmaqdır. Esas olan insanın öz imanı haqqında ne dediyi

<< 1 2 3 [4] 5 6 >>