ruhunu yaradan Ağ Şemseddin idi.
Lakin iş bununla bitmir. Ağ Şemseddin Konstantinopolun hansı gün, hansı terefden hücum etmekle uğur elde edileceyinin de deqiq vaxtını ve müjdesini verir. Hetta İstanbulun fethinde istifade edilmiş, dünya herb tarixinde görünmemiş üsulun- gemilerin üzerlerine piy sürtülmüş taxtaların üstü ile limana salınması ideyasının da Ağ Şemseddine mexsus olduğu bildirilir. Belelikle, Sultan Mehmetin güclü serkerdelik mehareti, Ağ Şemseddinin menevi desteyi ve ağıllı meslehetleri, türk ordusunun yüksek şücaeti ve ezmkarlığı ile İslam Peyğemberinin (s.) vesiyyetine emel olundu. İki qitenin qovuşağında, strateji ehemiyyetli mekanda yerleşen bu qedim şeher alındı. Bu zeferde sultanın payı ne qeder idise, Ağ Şemseddinin de bir o qeder xidmeti oldu. Tesadüfi deyildir ki, Ağ Şemseddini "İstanbulun menevi fatehi" adlandırırlar.
Osmanlı sultanı Fateh Mehmet öz müelliminin emeyini yüksek deyerlendirmiş ve demişdir: "Zamanımda Ağ Şemseddin kimi bir mübarekin tapılmasından duyduğum sevinc, İstanbulun alınmasından duyduğum sevincden az deyildir."
Mikrobun keşfi
Böyük ilahiyyat-tesevvüf bilicisi, bütün elmlere vaqif olan Ağ Şemseddin tibb sahesi ile bağlı derin biliklere sahib idi.O, hem cismani, hemde ruhi xesteliklerin müalicesine dair çoxsaylı fikirler seslendirmiş, eserler yazmışdır. Lakin bu sahede onun en böyük xidmeti mikrobu keşf etmesi olmuşdur. "Maddet-ül-heyat" eserinde insan anatomiyasının müalicesi ile bağlı qiymetli fikirleri ile yanaşı, o, tibb elminde indiki mikrob adlanan terminin elmi izahını vermişdir. Bu gün mikrobun keşfini Avropa alimi Luiz Pasterin adı ile bağlayırlar. Amma ondan 400 il evvel Ağ Şemseddin öz eserinde bu barede yazmışdır: "Xesteliklerin birden-bire kütlevi emele gelmesi fikri yanlış ve xetalıdır. Xestelikler insandan insana yayılma sureti ile keçer. Bu yayılma gözle görülmeyecek qeder kiçik, feqet canlı toxumalar vasitesi ile keçer". Menbeler Ağ Şemseddinin tibbi biliklerini kimden aldığı barede melumat vermir,

<< 1 2 3 [4] 5 >>