bezi
adet ve verdishleri esaslı shekilde
deyishdirilmelidir. Bununla bele
yuxarıya dogru addımladıqca da
magiya ozune mueyyen yer
almagı bacarır? [293, 92].
C.Frezer muxtelif xalqların
folklorundan elde etdiyi
materialları umumileshdirerek
bele qenaete gelmishdi ki,
maqiyanın ayinleri oxshar ve bir-
birinin ardınca sıralanan yalanchı
sebeb-axtarısh hadiseleri
esasında yaranmısh ve iki tipde
ozunu gostermishdir:
qomeopatik (teqlidi) magiyada
funksiyaların yamsılanması
uchun oxsharlıqlar on plana
chekilirdi. esas sherti varlıqların
benzerlerini mueyyenleshdirmek
idi. Meselen, dushmeni
oldurulmek meqsedi ile kechirilen
ayin onun sheklinin mehvi ile
basha chatırdı. Ele zenn edilirdi
ki, insanın kagız uzerindeki eksi
onun canlı oxsharıdır. Kontaqioz
(yoluxdurucu) maqiyanın esas
elameti ise yoluxdurma ve
toxundurmadır. Bu formanın
esas sherti elaqe yaratmaqdır.
Sechilmish, yaxud xususi
hazırlanmısh mehlulu (shireni)
qarıshdırıb adamlara ichirdirdiler,
ya da dushmenin sachından,
paltarının bir hissesinden vasite
kimi faydalanırdılar. Her iki nov
magiya xalq arasında sevilen
sayılır ve ?ag magiya? kimi
xarakterize edilirdi. Magiya ile
meshgul olanlar en chox Avropa
dovletlerinde movcuddur. Son
onilliklerde magiya Azerbaycana
da ayaq achıb. Texminen bu
onilliyin birinci yarısında
magiyaya meyil bir qeder guclu
olmasa da, sonrakı zamanlarda
prosesler tamam eksine inkishaf
etdi. Yeni birden-bire magiyaya
maraq artdı. Magiyanın insana
psixoloji, menevi ziyanı barede
danıshmazdan, islami baxımdan
sherhine kechmezden once
magiya haqqında anlayısh uchun
umumi melumat vermeyi onemli
bildik. Cadu ile ev yixmaqda olur.
Birinden zehlen gedirse gedirsen
mollaya, filankese ele cadu ele ki,
el ayagi tutmasin, hec ne ede
bilmesin eri de onu boshasin. Ve
ya filankesin yollarin bagla eve
eshiye baxa bilmesin arvad
ushagi da evden didergin
dushsun. Bele hallardan biri de
qonshumuzda olmushdu. Dogma
baci bacisinin ailesine ele

<< 1 [2] 3 4 5 >>