deyişen hökmleri ve eneneleri de yaranıb. Bezileri yumurta ve meyve yemekden çekinir, bezileri ancaq quru çörek yeyir, bezileri de bunların hamısından imtina edir. İnduizm, sintoizm ve çaynizmde de müxtelif formalı oruclar mövcuddur.


-İslam anlamına göre Ramazan orucu diger dinlerdeki oruclardan hansı şert ve qaydalarla ferqlenir?

- Oruca en aydın terzde İslamda rast gelirik. Bu dinde orucun şertleri, vaxtı ve hökmleri konkretdir. Üzürlü sebebler istisna olmaqla oruc hevese buraxılmayıb. Heç bir şexsin, heç bir qurumun qoyulan qaydaları deyişdirmeye selahiyyeti ve haqqı yoxdur. Başqa dinler oruc gününün başlanğıcını ve qurtarmasını müeyyen etmeyib, bağlayıcı hökmler qoyaraq ibadeti nizamlamayıb, meseleni tamamile serbest buraxıblar. Ekser dinlerde insanlar oruc tutacaqları günleri özleri seçir, saylarını müeyyenleşdirirler. Bu cür din mensublarına ya yemeyi tamamile terk etmek, ya da bezilerini seçmek emr olunub. Hind dinlerinde de bu cür oruclara rast gelmek mümkündür. Bu serbestlik ve perakendelik orucun qiymetini ve gücünü zeifledib, insanların heddi aşmalarına, orucdan gözlenen exlaqın yarımçıqlığına, funksiyalarının itmesine sebeb olub. İslam bütün ibadetlerde olduğu kimi, orucda da köklü islahatlar ve tekmilleşdirme heyata keçirib. Dinimiz orucu müeyyen qayda-qanuna salıb, onu insanların öz ixtiyarına buraxmayıb, cemiyyete ve ferdlere en çox tesir gösteren bir seviyyede teqdim edib.

İslamın getirdiyi yeniliklerden biri de yehudilikdeki matemin ve tarixi müsibetlerin xatiresi olan orucu bedbin, uğursuz ve qaranlıq çerçiveden xilas edib, aydınlıq ve sevinc getiren sonluqla - bayramla bitirmesi ve onu hamıya şamil etmesidir. İslam orucu nefse işgence vermekden ve ceza vasitesi olmaqdan arındıraraq Allaha yaxınlaşdıran bir ibadete çevirib. İstisnaları çıxmaqla heddi-büluğa çatan her müselman üçün orucu vacib bilib, ancaq insana gücünün çatmadığı, ona zülm verecek şeyleri emr etmeyib, eksine, sahurun gec yeyilmesini savab sayıb, sahura durmağı,

<< 1 2 [3] 4 5 ... 7 >>