cengaver döyüşçüleri olan hökmdarın oğullarının başları atalarının mezarı üstünde vuruldu.
– Bu cansıxıcı bir ehvalatdır – deye donquldanıb soruşdum: – Bundan yaxşı ehvalat tapmadın ki,
danışasan? Senin söylediyin ehvalatdakı qehreman altı yüz il bundan qabaq ölüb, özü de xain olub.
Qazı Molla burnunu çekdi, ağır bir nefes alıb soruşdu:
– Şeyx Şamilden xeberin varmı? Men Şeyx Şamil haqqında her şeyi bilirem. Elli il bundan qabaq Şeyx
Şamil buranın hökmdarı idi. Şeyx Şamilin hökmranlığı dövründe xalq çox xoşbext idi, ne şerab içen
var idi ve ne de siqara çeken. Her hansı bir oğru yaxalandığı zaman onun sağ eli bileyinden kesilirdi.
Amma demek olar ki, heç oğru da yox idi. Bu xoşbext günler ruslar gelene kimi davam etdi. Ruslar
geldiyi zaman ise peyğember efendimiz Şeyx Şamile vehy geldi ve Qazavat müharibe aparmağı emr
etdi.
Bütün dağ xalqları ehd-peyman ile Şeyx Şamilin müttefiqi idiler. Çeçen xalqı onların arasında idi.
Lakin ruslar güclü idiler. Onlar çeçenleri qorxutmağa başladılar. Onların kendlerini yandırır ve
tarlalarını mehv edirdiler. O zaman çeçen köçerilerinin müdrikleri Darqoya Şeyx Şamilinimaretine
gelirler. Lakin onlar Şeyx Şamilin hüzuruna geldikleri zaman oraya ne niyyetle gelmiş olduqlarını
söylemeye cesaret etmemişler. Ona göre de onlar Şeyx Şamilin anası Xanımın yanına gedib onunla
görüşürler. Xanım üreyi yumşaq qadın idi. O, çeçenlerin başlarına getirilen ezab-eziyyetleri dinlediyi
zaman kederinden ağlamağa başlamışdı: “Men Şeyxe deyerem, o, sizi ehdden azad etmelidir”. Xanım
böyük nüfuza malik idi. Şeyx de anasına daima xeyirli bir övlad olmuşdu. Bir defe Şeyx Şamil demişdi
ki, “anasına derd getiren övlada lenet olsun”. Xanım Şeyx Şamileçeçenlerin derdinden danışanda,
“Quran xeyaneti qadağan edir” – deye Şeyx söylemişdi. Ancaq Quran övladın anaya qarşı çıxmasını ve
onun sözünü yere salmağını da qadağan edir. Menim müdrikliyim, idrakım bu müşkülatdan çıxmaq
üçün kifayet deyildir. Men ibadet edib, oruc tutacağam ki, Allah

<< 1 ... 132 133 [134] 135 136 ... 227 >>