beylerinin ehemiyyeti azalmış, belece merkezi idare sağlamlaştırılmıştır. Anadolu ve Rumeli'nin en qüdretli dövletinin hökmdarı olaraq "Xan" ünvanını ilk defe o kullamıştır. İstanbulun fethinden sonra İldırım Beyazid zamanında elden çıxan torpaqlar yeniden qazanılmış, hetta Rumeli ve Qara deniz sahillerinde yeni yerler feth edilmişdir. Krımın fethi ile Qara deniz bir türk gölü halına getirilmiş, Anadolu birliyi tamamlanmış ve Rumelideki Türk varlığı Belgrada qeder uzanmıştır. İstanbul, Fateh vaxtında bir elm ve senet merkezi halına gelmiş, Fatih medreseleri klassik Osmanlı medreselerinin temelini meydana getirmişdir. Şairler ve elm adamları üçün bir cazibe merkezi halına gelen İstanbula bütün İslam dünyasından alimler gelmeye başlamışdır.



FATIH'IN İNSAN HÜQUQLARI AHİDNAMESİ
Fateh Sultan Mehemmed, Bosniya feth etdiyi zaman Osmanlı dövlet siyasetinin neticesi olaraq bölge xalqına dini serbestiyest getirmişdir. Fateh Sultan Mehmedin buradakı latın papazlarına verdiyi 883 (1478) tarixli ferman suretinde; "ordeni-ı Hümayun budur ki Men ki Sultan Mehemmed Han'ım; üst ve alt tebeqede olan bütün xalq terefinden bu şekilde bilinsin ki, bu fermanı daşıyan Bosniya rahiblerini lütf tapılıb bu xüsusları buyurdu: Haqqında danışılan rahibler ve kilselerini heç kes terefinden manee olunmayıp narahatlıq verilmeyecek. Bunlardan gerek ihtiyatsızca memleketime Duranlara ve isterse kaçanlara emin ü aman olsun ki, vetenimizin gelib qorxusuzca sakit olsunlar ve kilselerini yerleşsinler; ne men, ne vezirlerim ne de xalqım terefinden heç kimse bunlara her hansı bir şekilde qarışıb incitmeyecektir. Özlerine, canlarına, mallarına, kilselerini ve çölden memleketimizde getirecekleri keslere yeri ve göyü yaratna Allah haqqı üçün, Peyğemberimiz Mehemmed Mustafa (s) haqqı üçün, yeddi Mushaf haqqı üçün, yüz iyirmi dörd min peyğember haqqı üçün ve kuşandığım qılınc üçün en ağır andiçme ile and içirem ki, yuxarıda gösterilen meselelere söz mövzusu rahibler menim Hizmetimiz ve menim emrime

<< 1 ... 5 6 [7] 8 >>