cavablarını nece alardım? Buna cavab vermek çox asandır: ağlımı
itirerdim. Belelikle, menim heqiqetim ele de böyük xidmet deyildir, axı o şeyleri
demeye can atıram ki, onları demek alınmır, o şeyleri izah etmeye çalışıram ki,
onları izah etmek mümkün olmur, ciyerlerimde oturan şeyden danışmaq isteyirem,
sadece, orada yaşaya bilecek şeylerden anlatmağa çalışıram. Yeqin ki, bunların
esasında hemin qorxu vardır, onun haqqında çoxlu söhbetlerimiz olub, amma bu
her yere yayılmış qorxu, en neheng ve en kiçik qorxu, sözü demek qarşısında
yaranan keyleşdirici qorxudur. Düzdür, ola biler ki, bu tekce qorxu deyildir, amma
nedense, qüsse bütün qorxuducu şeylerden daha yüksekde durur.
“O mne rozbil”161— bu, temiz ağılsızlıqdır. Her şeyde tekce özüm
günahkaram ve günahım ondadır ki, menimle bağlı heqiqetler çox azdır, her halda
azdır, yene de, yene de yalan, öz qarşımda ve insanlar qarşısında qorxudan
yaranan yalanlar çoxdur. Bir az doğru ile nefes almaq üçün indi men bir az
susuram. Yalan dehşetlidir – bundan daha acı menevi ezab yoxdur. Ona göre de
sene yalvarıram, icaze ver susum: indi mektublarımda, Vyanada olanda ise
danışığımda.
Yazırsan ki, o mne rozbil, ancaq senin nece ezab çekdiyini men görürem;
yazırsan ki, yalnız küçelerde sakitlik tapırsan, men ise isti otaqda, xalatda ve tufli
geymiş halda sakitce otururam ve “saat yayı”nın imkan verdiyi vaxta qeder
gözleyirem (men axı “vaxtı gözlemeliyem”).
***
Müveqqeti yaşama icazesini alana qeder ne zaman geleceyimi deye bilmerem. Üç
günden artıq müddet üçün yerli hökumetin xüsusi icazesi lazımdır. Zemaneti bir
hefte evvel göndermişem.
***
“O mne rozbil”, men yeniden bu haqda düşünürem, bunun eksi olan cümle kimi,
bunun özü de düz deyildir.
Bu ne menim xetamdır, ne de başqa insanların xetası. Sadece, menim yerim
en sakit sessizlikdedir, bax menim üçün en düzgün olanı budur.
***
Bu ehvalatı senin üçün qezetden kesmişem. Levini162 Münhende gülleleyibler,
doğrudurmu?
Bu gün cüme axşamıdır.

<< 1 ... 185 186 [187] 188 189 ... 202 >>