bilirem. Meselen, müeyyen
adamlara qarşı evvelceden şübhe içerisinde olsam da, elimde sübut olmadığı üçün
onların her birinde “Arvadlar yayı”165 ola bileceyini düşünürdüm, amma Oskar
Baumun oğlu Frankfurt yaxınlığındakı mektebden hamıdan tez ona göre qayıtdı ki,
özünün kitablarını götürmeyi unutmuşdu, xüsusen de Kiplinqin “Stalky & Co”
kitabını, fikrimce, onu en azı yetmiş beş defe oxumuşdu. Xülase, eger “Donadyo”
ile de bele olacaqsa, onu memnuniyyetle oxumaq istediyime baxmayaraq,
göndererem.
Eger felyetonlar olsaydı, yeqin ki, modalar haqqında meqaleleri oxumazdım
(bu bazar onlar hara yox olmuşlar?); eger mene hemişe tarixi bildirseniz çox şad
olardım. İndi bir az ağrı hiss edirem, ne vaxt çıxa bileceyemse, “Şeytan”ı alacağam.
Georq Kayzerin166 eserlerinden onu bir az tanıyıram, onun sehne
eserlerinden heç birini görmesem de, artıq o qeder de çox tanımaq istemirem. İki il
evvel onun mehkeme prosesinin hesabatlarını, xüsusile de özünü müdafie üçün
söylediyi nitqini oxuyarken çox müteessir olmuşdum, o burada elan edirdi ki,
başqalarının eşyalarını götürmeye haqqı çatır, özünün tarixdeki yerini Lüterle
müqayise ederek, eger ittiham olunarsa, Almaniyanın bayrağının endirilmesini
teleb etmişdi. Burada, yatağımın önünde o özünün böyük oğlundan (onun üç uşağı
var idi) danışırdı, on yaşlı bu uşağı, o, mektebe buraxmırdı, heç özü de meşğul
olmurdu, uşaq hele de oxuyub-yaza bilmir, amma ela şekil çekir, günlerle meşede,
yaxud gölde itib-batır (onlar şeher kenarındakı tenha evde yaşayırlar, ora Berlin
yaxınlığındakı Qrunhayddadır). Vidalaşarken Kayzere dedim: “Her halda, bu, böyük
işdir”. O cavab verdi: “Ve yerde qalan bütün boş şeylerin içerisinde yegane böyük
işdir”. Onu öz qarşında görmek qeribedir ve o qeder de xoş deyildir – yarı Berlin
kommersantı, esebi, heyecanlı, yarımdeli. Bele görünürdü ki, o tamamile
ezilmeyib, hetta çox güclü görünürdü de, onu başqa şey yox, tropik yerler
sındırmışdı (o, gencliyinde Cenubi Amerikada xidmet etmişdi,

<< 1 ... 190 191 [192] 193 194 ... 202 >>