vermeyine benzeyer, lakin ibtidai mektebin birinci sinfinde o, tamamile
yerinde verilmiş sualdır. Milena, menim size sualımda her ikisi – hem delixana,
hem de ibtidai mekteb birleşir, ne yaxşı ki, heç olmasa ibtidai mekteb de vardır. İş
bundadır ki, kimse mene yaxınlıq ederken bir başqası ile (Meselen, Vaysla)17 diger
insani münasibetleri pozursa, insan tefekkürünün mentiqine esasen, o, digerini
(yeni meni) azdırdığını, başqa sözle, bir möcüze elediyini düşünür.
Niye bele şeyleri düşünerek, onsuz da heyatımdakı bulanıq suyu bir az da
bulandırıram. Qarşımdakı mümkün ola bilecek yolların bir hissesini tesadüfi bir
baxışla görürem ve evvelki olduğum yerden ne qeder böyük, keçilmez mesafede
olduğumu (başqa birisini yox, mehz özümü!) derk edirem (bu, ciddilik deyildir,
yaxşı düşünseniz mehz tekebbürdür) , ve budur, Sizin mektubunuzu aldım, Milena.
Bu ferqi nece izah etmeli? Kimse çirkabda uzanaraq ölüm yatağında can üstedir ve
bütün meleklerden en necibi olan ölüm meleyi gelir, ona baxır. Bu adam,
ümumiyyetle, ölmeye cesaret edecekmi? O qıvrılır, çevrilir, yataqda eşelenir,
amma öle bilmir. Xülase, yazdıqlarınıza inanmıram, Milena, amma bütün bunlara
sübutum yoxdur, heç Dostoyevskiye de hemin gece heç kes, heç ne sübut ede
bilmezdi, men ise tamamile inanıram ki, onu sene sübut etsem, heyatım bir gece
uzanardı, yalnız onu sübut ede bilerem (siz bir defe yellencekdeki adamı tesevvür
etmişdiniz), amma men özüme inanmıram. Bax, buna göre de bu sual
gülmeli palliativ18idi. – Siz, yeqin ki, bunu derhal başa düşdünüz. – Müellim ya
yorğunluqdan, ya da başqa bir sebebden şagirdin düzgün cavabını eşiderken
qesden özüne telqin edir ki, şagird doğrudan da fenni başa düşür, amma şagird
cavabı hansısa qeyri-tebii bir yolla bilir ve heç cür fennin mahiyyetini başa düşe
bilmez, çünki bele izahı yalnız müellim ona başa sala biler. Amma şikayetlenmekle,
nevazişle, xahişle, arzu ile ve ya sızıldamaqla yox (Sizde son beş-altı mektub
qalırmı? Onlar menzereni tam

<< 1 ... 23 24 [25] 26 27 ... 202 >>