gülümsemişdi:
- Senin xetrine.
Ve Komandir bu hüquq müdafieçilerinin ikisini de şahmat taxtasının üstüne yıxıb eleden-ele sürümüşdü, beleden-bele.
Komandire dalbadal bir neçe defe meğlub olan ve bundan heyrete gelen qonaqlardan biri maddım-maddım Komandire baxıb çiyinlerini çekmişdi:
- Bu ki möcüzedi! Men professional şahmatçıyam, vaxtile dünya çempionatlarında da iştirak elemişem, bele şey görmemişem. Bu adam Fişer kimi oynayır.
Reis:
- Komandir, gördün, bunlar da m
en deyeni deyir.
Qonaqlar ayrılanda öz vizit vereqelerini ona verib xahiş etmişdiler ki, Avropaya yola düşse onların qonağı olsunlar, sonra da elini möhkem-möhkem sıxıb demişdiler:
- Çempion!
Komandir de heç vaxt qonaq getmeyeceyi insanların vizit vereqelerini etika xatirine olsa da qebul etmemişdi, qonaqları pert etmemek üçün vereqleri Reis almışdı. Amma Komandir ayrılanda şahmatı bağışlamışdı onlara.
Qonaqlar götürmek istememişdiler:
- Olmaz! Bele bahalı hediyye qebul ede bilmerik.
Reis de onları başa salmışdı ki, bu milletin özel bir adeti var, qonağın xoşuna gelen şeyi mütleq ona bağışlayırlar, eger qonaq götürmese, özlerini tehqir olunmuş sayırlar. Ve çox xahiş elemişdi ki, milletin adetine hörmet elesinler.
Ve qonaqlar da milletin adetine hörmet etmeye mecbur olub Komandirin hediyyesini qebul etmişdiler.
Gedenden sonra hebsxana haqqında gözel bir rapor yazmışdılar. Hemişe avropalıların keskin tenqidi ile rastlaşan Böyük Reis raporu oxuyub teeccüblenmişdi ve Kiçik Reisi çağırmışdı:
- Reis, sen neylemisen ki, bizi bele terifleyibler?
- Men elememişem, Komandir edib.
Sonra hadiseni danışmışdı ve yene Böyük Reise demişdi:
- Reis, vallah, gel bir yarış keçirek! Görürsünüz de!
Böyük Reis:
- Yaxşı, bir fikirleşerem. Danışım görüm böyükler ne deyir.
Komandir bir defe soruşdu:
-Reis, menimle dostluq elemeye qorxmursan?
Reis de yarızarafat:
- Rehmetliyin oğlu, men de sizinle bir yerde ceza çekirem de, özü de düz iyirmi sekkiz ildi. Hele beş ilim qalıb, sen menden tez çıxacaqsan.

<< 1 ... 103 104 [105] 106 107 ... 119 >>