tarixeqederki dövrde olduğu kimi hell edilib).

İlk tualetin ne vaxt yarandığı çox mübahiselidir. İnanmaq çetindir ki, Paris, London kimi Avropa şeherlerinde tualet tamamile olmayıb. Senedli sübutlara göre, saray eyanları ve monarxlar öz tebii ehtiyaclarını harda geldi – parklarda, heyetin küncünde, balkonlarda ödeyibler. Bu sebebden de, sarayların girişinden ta bal zallarına qeder her yer “etir” iztirabı verirmiş. Bezense saraydan kenara çıxmağa tenbellik eden eyanlar güveclerden (qorşok) istifade edibler. Varlıların güvecleri qızıl ve bahalı daşlarla bezedilir, digerleri ise adi qablardan istifade edirmiş. Sadece, güvecleri sonra harasa boşaltmaq lazım gelib.

Fransız tedqiqatçıların yazdığına göre, şeherlerde ele bir çala yox idi ki, ora güvecler boşaldılmasın. Çirkabın iyinden adamlar başlarını pencereden çöle çıxara bilmirdiler. Hetta Parisde bele bir ferman çıxmışdı ki, adamların özlerini qorumaları üçün çirkabı atmamışdan evvel uç defe berkden “Diqqet, tökürem” deye bağırmaq lazımdır.

Sen deme, ilk su ile yuyulma sistemi olan tualetin layihesini dahi Leonardo da Vinçi kral I Fransua üçün teklif eleyib. Lakin dahinin ekser ixtiraları kimi bu tualet layihesi de kağız üzerinde qalıb. Yeri gelmişken, sonralar kralın qebullarında güveci debe salan ilk adam da mehz I Fransua olub.

Avropada 1596-cı ilde Con Harrinqton su ile yuyulan ayaqyolu layihesini İngiltere kraliçası Elizabet üçün hazırlayıb. Lakin Elizabet onu qiymetlendirmeyib ve Harrinqtonun ixtirası hardasa 20 il unudulub. Yalnız 1738-ci ilde Brondelin cehdleri neticesinde tualetin yuyulan variantı meydana gelib. Ferziyyelerden birine göre, hemin vaxtdan etibaren ilk defe olaraq Fransada tualetsiz ev tikmeye icaze vermemeye başlayıblar. Onda ilk ictimai tualet tikilib ve qadınlarla kişilerin tualeti ayrılıb. Baxmayaraq ki, faktlar bunun eksini isbat edir...

XVIII esrin ortalarında mühendislerin su ile yuyulan ayaqyolu ile bağlı ideyaları yaranıb. Nehayet, 19-cu esrde kiçik Britaniya

<< 1 [2] 3 4 5 >>