kendinden olan çilinger Tomas Krepper kanalizasiyaya çıxışı olan ve pis qoxunu redd etmek üçün suyun axıdıla bileceyi müasir formalı unitazı ve U-şekilli kanalizasiya borusunu ixtira edib. İlk unitaz farfordan hazırlanıb ve vaza şeklinde olub. Krepper öz şirketini yaradaraq Bukingem ve Vindzor saraylarında bu santexnika aparatlarını quraşdırıb.

XX esrin evvellerinde İspaniya şirketi olan “Unitas” (bu sözün ilk herfi U-şekilli boruya işare idi) oturacağı ve su bakı olan tualetin istehsalına başlayıb. Hemin firmanın sayesinde “unitaz” sözü meişete daxil olub.

Bakıda yaşayanlar ve bura qonaq gelenler, yeqin, özlerinden soruşurlar ki, niye sovet dövründe tikilen binaların böyük ekseriyyetinde metbexle tualet yanaşıdır? Bunun sebebini heç bir konstruktor, heç bir inşaat mühendisi izah ede bilmez. Çünki bu binalar fransızların Raymond Kamyu firmasının layihesi esasında tikilmişdi.

Bes fransız konstruktorlar niye düşünmüşdü ki, tualet metbexe bitişik olmalıdır?

Bunun kökünde çox derin bir sebeb durur. İntibah dövrüne aid bir sıra saray banketleri resmlerinde ve karikaturalarda saray eyanları oturduqları stulun qabağında yemek, altında ise güvecle tesvir olunub.

Fransanın resmi administrativ merkezinin 1666-ci ilden yerleşdiyi Versal sarayından Yelisey sarayına köçürülmesinin de qeribe bir tarixçesi var. 1682-ci ilden etibaren 6 min saray eyanının evine çevrilmiş Versal sarayı siyasi merkez olub. Versalın salınması üçün Lüdovik 800 hektar bataqlığı qurudub. 101 hektarlıq bağın salınması üçün bir meşenin ağacı bura köçürülüb. Burada qazon, çiçek lekleri, göller, hovuzlar, fontanlardan ve heykellerden ibaret xiyaban salınıb. XIV Lüdovik Parisin siyasi intriqalarından uzaq durmaq ve aristokratları göz önünde saxlamaq meqsedile onları monarxın mütleq hakimiyyetini ifade eden bu neheng ölçülere malik sarayda yerleşdirmişdi. 30 min işçinin tikdiyi, o zaman 10.500 ton gümüşün deyerindeki 25 milyon livre başa gelen (ekspertlerin hesablamalarına göre, müasir

<< 1 2 [3] 4 5 >>