"Klassik ve yeni liberalizm, liberalizm ideologiyası ve liberal iqtisadiyyat anlayışları arasındakı ferqli nüanslar"

Klassik liberalizm ideologiyası ile yeni liberalizm arasında ferqler mövcuddur.
Eyni zamanda liberal ideologiya ile liberal iqtisadiyyat arasında da ferqler mövcuddur.

Klassik liberalizm İngiltere ve Fransadakı burjua inqilabları neticesinde formalaşmışdır. Klassik liberalizm hemin zamanlarda feodal hakimiyyetine, mütleqiyyete, tehkimçiliye ve istismarçı ağa-ferd münasibetlerine zerbe vuran esas ideoloji cereyana çevrilmişdi.
Tebii ki, bunlar müsbet xarakterli bir çox neticeleri elde ede bilmişdi. Meselen, zeruri ferdi iqtisadi azadlıqlar qazanılmış, istehsal münasibetleri tekmilleşmiş, müeyyen miqdar da olsa azad bazarın formalaşması ister-istemez elmi-texnoloji, senaye inqilablarına getirib çıxartmışdır.
Elbette, bunun menfi neticeleri de olacaqdı. Meselen: Milliyetçilik ideyaları yaranmış ve artmış, teşekkül tapan yeni burjua münasibetleri getdikce başqa tezahürde yeni istismar formaları yaratmışdı. Yeni, azad kendlilerin bir qismi burjualaşıb orta ve üst sinfe çevrilmiş, geri qalan qismi ise muzdlu fehleye dönüşecekdi.

Klassik liberalizmin tesnifatını Stalin öz mentiqi prizmasından bele esaslandırmışdı ki, liberalizm feodalizme qarşı müsbet, sosializme qarşı menfi ideologiyadır. Bu kimi bir çox xüsusiyyetlerine göre zaten Stalin bir ifrat marksistden yox, realist ve praqmatik siyasi personajdır.
Dünyada ister solçular, ister merkezçiler, isterse de sağçıların ekseri mahiyyetine varmadan liberalizmi bezi ince nüanslara varmadan tam olaraq şeytanileşdirirler. Halbuki, zehniyyetce gerilikçi, feodal tefekkürlü, sinfi xarakterce klassik ağa-nöker münasibetlerine qarşı liberalizm bugünün dünyasında bele müeyyen menada müsbet formada istifade edile biler.
Bes neqativ xüsusiyyetlere malik olan liberalizm nedir?
Klassik liberalizme aid olan bunları göstermek olar:
İfrat milliyetçilik, sosial darvinist tefekkür, ifrat sinfi tebeqeleşmeni

[1] 2 3 >>