Türklere qarşı Avropanın yegane siperi Venesiya idi. Yüz yerden didiklenmiş ve yontulmuş bu siper, Yunanıstandakı bir neçe şeherle, Krit, Kipr ve Dalmaçiyanı elinde saxlamaqla mübarize aparırdı. Türklerle münasibetleri heç de her zaman münaqişeli deyildi ve müharibelerde itirdiklerinden daha çoxunu onlarla etdiyi ticaretden qazanırdı.

O dövrde Papa X Leonun böyük bir arzusu vardı. Romada pentur memarlığının zerif örneyi olan, yeniden qurulması II Yuli dövründe başlanan, Müqeddes Pyotr bazilikasını, Ayasofyadan daha üstün, hetta dünyanın en gözel mebedi olaraq tamamlamaq isteyirdi. Lakin dünya metropoluna bele benzersiz bir şah eser vermek üçün külli miqdarda vesait lazım idi. Bütün xristianların bele bir investisiyaya qatılması mütleq idi. Feqet bu cür infrastruktur işlerine serf olunacaq vesait ancaq zorakılıq ve ya hiylegerlikle temin oluna bilerdi.

Papa türklere müharibe elan etmek behanesi ile bütün xristian ölkelerinde herfi menası “göz yummaq” olan “indulgensiyalar” çıxardıb satmağa başladı. Deyilirdi ki, bunları alanlar ister özlerini, ister qohumları ve dostlarını cehennem ezabından qurtaracaqlar. Bu satışların coşqu ile qarşılanması o dövrün tefekkürünün örneyidir. Buna kimse teeccüblenmedi. Her yerde satış kassaları açıldı. En çox satış pivexanalarda oldu. Kahinler, fermerler, kassirler pul qazanırdılar. Papa öz payına düşen gelirin bir hissesini bacısına verdi. Buna da etiraz eden olmadı.

Kahinlerin bazarlarda: “Bu indulgensiyalardan alanlara, Hezreti Meryemin namusuna bele toxunsalar yene de ceza verilmeyecek”, – deye bağırtılarına xalq dindarcasına qulaq asırdı.

Lakin Almaniyadakı Avqustin rahibleri yaxşı sata bilmedikleri üçün bu senedlerin eleyhine kampaniyaya başladılar. Bir demirçinin oğlu olan Martin Lüter adlı Avqustin keşişi bu üsyana liderlik etdi. Böyüklerinden aldığı emirlerle indulgensiyaları qaralama tebliğatına başladı. Bunları xristianlara satanların selahiyyetlerini araşdırmağa başladı. Belece, meselenin üstü açıldı.

[1] 2 >>