yaxından kömeyi ile yaradılmışdır.
İlk xeyriyye cemiyyeti 1905-ci ilde yaranmış Müselman Xeyriyye Cemiyyeti idi. Bundan başqa “Neşr ve maarif”, “Nicat” cemiyyetlerinin yaranmasında da Hacı Zeynalabdin Tağıyevin yaxından kömeyi olmuşdur.
O zamanlar dustaqları Nargin adasında saxlayırdılar. Camaat ora gedib-gelende yaman eziyyet çekirdi. Axırda Zeynalabdine müraciet edirler ki, bu işde bize kömek ele, derdimize bir çare qıl. O da, o zaman şeherin ucqar yeri hesab edilen Quba (Füzuli) meydanı ile Kömürçü meydanı arasında tikdirdiyi beşmertebeli deyimanı (indiki şirniyyat fabrikini) düstaqxana üçün verir. Diger istinadlara esasen, Bakıya yüksek rütbeli teze memur teyin edilir. Hacı onun görüşüne gedir ve deyir ki, size ne kömek lazımsa, utanmayın, söyleyin, men padşahlıqdan heç ne müzayiqe eden deyilem. Yüksek rütbeli şexs izah edir ki, “dustaqları Nargin adasında saxlayırıq, işçiler gedib-qayıtmağa çox vaxt serf edirler. Hem de eziyyet çekirler; mümkünse bu işde bize kömek edin”. Hacı Zeynalabdin tikilib qurtarmış deyirman binasını dustaqxana üçün hökümete verir. Xaricden getirdiyi deyirman avadanlığını toxuculuq fabriki yerleşen eraziye daşıtdırır, orda deyirman tikdirir. Özü ve ailesi yaşamaq üçün fabrikin yaxınlığında xüsusi mülk tikdirmişdi ve vaxtaşırı orda qalırdılar.
Ölümü
Sovet Rusiyasının 28 aprel 1920-ci ilde Azerbaycanı işğal etmesi ile veziyyet kökünden deyişir. İnsanların mülküyyeti elinden alınır, milli kadrlar ve ziyalılar teqib edilmeye başlanır, her şey Rusiyanın maraqlarına yönelir. Yerli ehalinin xahişi ile yeni hakimiyyetin rehberlerinden biri olan Neriman Nerimanovun gösterişi ile Tağıyeve mülk seçmek imkanı verilir. O özünün artıq elinden alınmış keçmiş mülkiyyetlerinden ancaq Merdekandakı bağ evini seçir.
Hacı Zeynalabdin Tağıyev 1924-cü il sentyabrın 1-de, axşam sekkizin yarısında, 101 yaşında vefat etmiş ve sentyabrın 4-de defn edilmişdir. Onun defnine çox böyük izdiham toplanmışdı. İnsanlar yas merasimine bütün Bakı ve etraf
»Azerbaycan
»Oxu zalına keç