Feteli xan Xoyski (1875-1920)

Azerbaycanın görkemli siyasi ve dövlet xadimi, Azerbaycan Xalq Cümhuriyyetinin banilerinden biri.

Feteli xan İsgender xan oğlu Xoyski 25 noyabr, 1875-ci il tarixde Şekide anadan olub. O, eslen Cenubi Azerbaycanın Xoy şeherinden olan Şeki xanı Ceferqulu xanın neslinden olan general-leytenant İsgender xan Xoyskinin oğludur. Feteli xan Xoyski Gence (Yelizavetpol) klassik gimnaziyasını, Moskva Universitetinin hüquq fakültesini birinci dereceli diplomla bitirmişdir (1897). Hemin ilden Gence daire mehkemesinde işe başlayan Xoyski sonradan Kutaisi daire ve qeza mehkemelerinde, Zuqdidi barışıq mehkemesinde çalışmış, titulyar müşavir rütbesine layiq görülmüşdür. 1904-cü ilde kollej asessoru rütbesi alan Xoyski Yekaterinodar (Krasnodar) daire mehkemesi prokurorunun müavini teyin edilmiş, 1907-ci iledek hemin vezifede çalışmışdır. Feteli xan Xoyski 1907-ci ilde Gence quberniyasından II Dövlet dumasına deputat seçilmişdir. Dumanın iclaslarında müselman deputatları fraksiyası adından çar hökumetinin ucqarlardakı ayrı-seçkilik ve köçürme siyasetine qarşı keskin çıxışlar etmişdir. Rusiyada milli ve dini ferqlere göre vetendaşların siyasi ve mülki hüquqlarını mehdudlaşdıran qanunların leğvine dair Dövlet dumasına teqdim edilmiş qanun layihesini imzalayan 173 deputatdan biri de Xoyski olmuşdur. II Dövlet duması buraxıldıqdan sonra Xoyski Genceye qayıtmış, evvelce daire mehkemesinin, sonra ise Tiflis mehkeme palatasının andlı iclasçısı seçilmişdir.

Feteli xan Xoyski 1913-cü ilde Bakıya köçerek, şeher daire mehkemesinde andlı iclasçı olmuş, Bakının ictimai-medeni heyatında, xeyriyye cemiyyetlerinin işinde feal iştirak etmişdir. Rusiyada Fevral inqilabından (1917) sonra Bakıda yaradılmış Müselman Milli Şurası Müveqqeti İcraiyye Komitesinin üzvü seçilen Feteli xan Xoyski hemin ilin aprelinde Bakıda keçirilen Qafqaz müselmanları qurultayının teşkilatçılarından ve feal iştirakçılarından olmuşdur.

1917-ci ilin oktyabrında Bakı şeher dumasına

[1] 2 3 ... 10 >>