Fealiyyet Şurası”na daxil olmuşdu. Nerimanov Sovet hökumetini Şerq siyasetini düzgün anlamamaqda ittiham edirdi. "İranda kommunist inqilabını inkişaf etdirmek" terefdarlarının tezlikle iflasa uğrayacağını evvelceden bildirirdi. O, Rusiyanın Türkiye siyasetine müsbet yön verilmesine feal tesir göstermişdir. Türkiyeden Moskvaya gönderilen nümayende heyetlerinin hamısı Bakıda Nerimanovdan meslehet aldıqdan sonra oraya gedirdiler. Bakıdakı Britaniya herbi esirlerini Malta sürgünleri olan türk-kamalçılara, hemçinin Cenub-Qerbi Qafqaz Cümhuriyyeti hökumet üzvlerine deyişmek meselesinde Nerimanovun helledici rolu olmuşdur. Nerimanov Atatürke ve türk xalqının istiqlal savaşına derin reğbet beslemiş, elinden gelen yardımı göstermişdir. Türkiye resmileri ve metbuatı onun bu fealiyyetini yüksek qiymetlendirmişler. Türkiye Böyük Millet Meclisi Nerimanova fexri qılınc vermek meqsedile Azerbaycana xüsusi heyet göndermek haqqında qerar qebul etmişdi. Kremldeki ermeniperest qüvvelerin tecrid olunmasında, Qars müqavilesinin (1921) bağlanması ve ratifikasiya edilmesinde Nerimanov xüsusi rol oynamışdır. Nerimanov sovet Rusiyasının Azerbaycanın selahiyyetlerini tam mehdudlaşdırmaq siyasetine qarşı çıxmış, Azerbaycanda baş veren "inqilabi proseslere" diger bolşeviklerden ferqli münasibet beslemişdir. Bu sebebden de AK(b)P-nin 2-ci qurultayında (1920, oktyabr) ifrat bolşevikler - V.V.Lominadze, Sarkis, Orconikidze, Zemlyanski, Yeqorov ve b. terefinden keskin tenqid olunmuşdur. Nerimanov noyabrın 9-da yeniden Azerbaycan İnqilab Komitesinin sedri tesdiq edilse de, İnqilab Komitesine, hemçinin tebliğat ve fealiyyet şurasına ümumi siyasi rehberlik Q.Orconikidzeye tapşırılmışdır. Nerimanov bu barede yazmışdır: "Merkez ancaq Serqo Orconikidzeye etibar edib... Ona özünün heç bir xüsusi fikri olmayan, yalnız icraçı adamlar lazım idi".

1921-ci ilin mayında 1-ci Ümumazerbaycan Sovetler qurultayını, Azerbaycan Merkezi İcraiyye Komitesinin ilk iclasını açmış ve sessiya, Nerimanov başda olmaqla,

<< 1 ... 6 7 [8] 9 10 ... 12 >>