dövründe Nerimanov siyasi müxalifetde olsa da, pyesleri Azerbaycan teatrının sehnesinde oynanılmışdır. Üzeyir bey Hacıbeyli hele 1917-ci ilde Nerimanovu "ustad dramaturq" adlandırırdı. Türk (Azerbaycan) diline dair bir sıra keserli yazılarla çıxış eden Nerimanov Azerbaycan dilinde heftelik "Teze xeberler" qezetinin, hemçinin aylıq elmi-pedaqoji "Mekteb" jurnalının neşri barede resmi müracietler etmişdir. Nerimanov Azerbaycan Xalq Cümhuriyyeti hakimiyyetine xalqın heqiqi menafeyinin ifadesi prinsipinden çıxış ederek münasibet göstermişdir. Dövlet idareçilerinin, hökumet terkibinin, sosial menşeyi menafeyinden fealiyyet gösterdiyi qenaetinde olan Nerimanovun Azerbaycan Xalq Cümhuriyyeti xadimlerine şexsi münasibeti qerezli olmamış, onların çoxunun sovet hakimiyyeti terefinden mehv edilmesinin qarşısını almış, tehlükesizlikleri baxımından xarice getmesine imkan yaratmış, ölkede qalanları ise, imkanı daxilinde, himaye edib qorumuşdur. Azerbaycan Xalq Cümhuriyyeti dövründe xaricde tehsil almağa gönderilmiş azerbaycanlı telebelere yardımın davam etdirilmesi haqqında N.Nerimanov xüsusi qerar imzalamışdır. Onun şexsi gösterişi ile xaricde oxuyan telebelere tehsillerini müveffeqiyyetle davam etdirmeleri üçün lazımi şerait yaradılması tapşırılmışdı. Nerimanov ZSFSR ve SSRİ rehberliyinde çalışdığı vaxtlarda da Azerbaycanda geden prosesleri diqqet merkezinde saxlamışdır. Azerbaycan neftinin 15%-nin respublikaya çatması, maarif ve sehiyyeye serf edilmesi uğrunda gergin mübarize aparmışdır. Bu barede müvafiq razılıq elde edilmesine baxmayaraq, "Azerneft”in sedri "Serebrovski mövcud qerarı lazımi suretde yerine yetirmemişdir". Nerimanov Rusiya Kommunist (bolşevikler) Partiyası Merkezi Komitesine mektubunda yazmışdı: "...Sovet respublikasında başda "kral" Serebrovski olmaqla, "monarxiya" yaratmaq neye lazım idi, o, indiye qeder ele bilir ki, azerbaycanlıları aypara ve ulduzla aldadır".
Nerimanov Azerbaycan xalqının menafeyine zidd siyaseti cesaretle ifşa etmiş, merkez
»Azerbaycan
»Oxu zalına keç