çekisi 90%-e beraber idi. 1859-cu ilde Derbend şeherinde 13470 nefer, 1893-cü ilde 15265 nefer, 1897-ci ilde ise 14649 nefer ehali yaşayırdı. 1897-ci ilde Azerbaycan türklerinin xüsusi çekisi 66,7% (cemi 9767 nefer) teşkil edirdi.


XIX esrin sonunda Derbend şeherinde olan 11 mehelleden 9-u azerbaycanlı mehellesi idi:


Derbend şeherinde olan mehelleler aşağıdakılar idi:


I. Mehelle – Cartepe (Cahartepe)
II. Mehelle - Mikri - (tayfa adı)
III. Mehelle - Bayat ucarı
IV. Mehelle - Genküçe
V. Mehelle - Peyinlikbaşı
VI. Mehelle - Bazar ve ya Xanküçe
VII. Mehelle - Ortatepe
VIII. Mehelle - Bayatqapı
IX. Mehelle - Carçı


1918-ci il mayın 28-de Azerbaycan Xalq Cümhuriyyeti elan edildikden sonra Derbend şeheri Dağlılar Respublikasının terkibinde qaldı. 1919-cu ilin yazında Petrovsk (indiki Mahaçqala) şeherini işğal eden Denikin ordusu cenuba doğru hereket etmeye başladı. Buradan sonra Dağlılar Respublikasının parlamenti ve hökumeti özünü buraxmağa mecbur oldu. Azerbaycanla Sovet Rusiyası arasında bufer dövlet rolunu oynayan Dağlılar Respublikasının süqutu ve denikinçiler terefinden Derbendin tutulması ingilis komandanlığının Azerbaycanda Denikin ordusu arasında qoyduğu demarkasiya xettinin birbaşa pozulması demek idi.


1920-ci ilin aprelin 27-den 28-ne keçen gece Sovet Rusiyasının herbi tecavüzü neticesinde Şimali Azerbaycan işğal edildi ve bütün bunlara baxmayaraq onun tarixi ve qedim şeheri olan Derbend de keçmiş Çar Rusiyasın evvelki serhedlerinde yeni yaradılmış Sovet imperiyasının terkibine daxil edildi.


1941-1945-ci iller müharibesi zamanı alman faşizmine qarşı mübarizede çox mühüm herbi-strateji rol oynayan Azerbaycanla ön cebhe xetti arasında körpü rolunu Derbend şeheri oynayırdı. 1942-1948-ci illerde Dağıstan MR Partiya Komitesinin birinci katibi işleyen Azerbaycanın görkemli dövlet xadimi Eziz Memmedkerim oğlu Eliyev müharibenin en ağır illerinde Derbend rayonunda yaşayan azerbaycanlılarla beraber, Dağıstan MR-da yaşayan diger

<< 1 ... 8 9 [10] 11 >>