Semed bey Mehmandarov (1856-1931)
Azerbaycan Xalq Cümhuriyyetinin herbi naziri, görkemli herbi xadim, artilleriya generalı.
Semed bey Mehmandarov 1856-cı il, oktyabr ayının 16-da Lenkeranda anadan olub. İlk tehsilini Bakıdakı Edadiye mektebinde almış, 1873-cü ilde Peterburqdakı 2-ci Konstantin herbi mektebine daxil olmuş, Mehmandarov praporşik rütbesi (ilkin zabit rütbesi) alaraq, 1-ci Türküstan topçu briqadasına gönderilmişdir. Sonralar 2-ci ve 38-ci topçu briqadalarında xidmet eden Mehmandarov 1894-cü ilde Varşava herbi dairesine, 1898-ci ilde ise Elahidde Zabaykalye herbi divizionuna gönderilmişdir. Hemin divizionun Çinde 1900-1901-ci illerde baş vermiş anti-imperialist üsyanının qarşısının alınmasında iştirak etse de, çar generalların tekidli telebine baxmayaraq, silahsız xalq kütlelerine qarşı ateş açmağı zabit şerefinden kenar sayaraq bundan boyun qaçırmışdır.
XIX esrin sonlarında Mehmandarov xalqın maariflenmesini son derece vacib sayırdı ve vetenden uzaqlaşmasına baxmayaraq, dövri metbuat orqanlarında bir sıra yazılar çap etdirmişdi. Onun ictimai narahatlığını eks etdiren "Müselmanların geriliyinin sebebleri", "İbtidai qiraet dersleri", "Müselman mühafizekarlığı eleyhine", "Şielerin dini şebihleri", "Müselmanların öz-özlerine işgence vermeleri haqqında" ve s. meqaleleri Tiflisde neşr olunan "Novoye obozreniye" qezetinin sehifelerinde derc olunmuşdu.
Mehmandarov 1904-05-ci iller Rusiya-Yaponiya müharibesinde iştirak etmiş, 7-ci Şerqi Sibir artilleriya divizionunun komandiri, eyni zamanda, Port-Arturun Şerq cebhesinin artilleriya reisi olmuşdur. Müharibede gösterdiyi şücaetlerine göre dördüncü dereceli "Müqeddes Georgi" ordeni ile teltif edilmiş ve general-mayor rütbesine layiq görülmüşdür. Onun teşkilatçılıq qabiliyyeti ve peşekarlığı tekce xidmet yoldaşlarını deyil, yapon herbçilerini de valeh etmişdi. Mehmandarov bu müharibede hem de zabit prinsipiallığı ve şerefine sedaqeti ile müasirlerinin yadında qalmışdı. Rus generallarının fersizliyi ve
»Azerbaycan
»Oxu zalına keç