ve ideoloji fealiyyeti başlanır. Bu fealiyyet cesaretli işlerle, çox­saylı riskler, qurbanlar, meğlubiyyetler ve qelebelerle müşayiet olunurdu.

Sefevi dövletinin yaranmasında esas amil hemin dövleti quranların türk olması, hemin dövletin tarixi Azerbaycan torpaqlarında meydana gelmesi ve buradakı insanların “Qızılbaşlıq”a sadiq olmalarıydı.

Şah İsmayılın ortaya çıxması ve Qızılbaş dövletini yaratması ile Anadolu türkmanları öz soylarından, inancından bir öndere sahib olmuş ve onu bir xilaskar hesab ederek ona sıx bağlanmışlar. Dünya tarixinde bir lidere bu derece bağlılıq örneyi yoxdur.

Faruq Sümer Şah İsmayıl haqqında yazır: “...Şah İsmayılın müridlerinin ölüm daxil olmaqla her cür fedakarlığa seve-seve qatlanmaları, siyasi durumun uyğun olması bir heqiqet olmaqla beraber, 13 yaşında her terefde şiddetli etiraz ile qarşılana bilecek bir mezhebi temsil eden dövlet qurması onun doğrudan da böyük şexsiyyet olduğunu göstermeye kifayet edir. O, çox cesur ve intizam sever bir şexsiyyet olduğu kimi, eyni zamanda teşkilatçı ve tehsilli hökmdar idi. Tebriz meydanında beyleri ile birlikde ox atarken... ozanlar qopuz çalaraq onun igidliyini öyen neğmeler söyleyirdiler”.

Orta esrlerde xalqımızın dövletçilik tarixinde Sefeviler imperiyası onun rehberliyi altında en yüksek merhele kimi evvelki ve sonrakı Azerbaycan dövletleri zencirinde yalnız bir halqa olmuşdur. Bu siyasi qurumlar bir-birini evez etmekle ve çoxesrlik Azerbaycan dövletçiliyinin esasını formalaşdırmaqla Azerbaycan türk tayfa­larını birleşdirmiş, dövlet quruculuğu enenelerini, idareçilik verdişlerini, qonşu xalqlar haqqında bilikleri ve informasiyanı, onlarla ünsiyyet mexanizm­lerini, haki­miyyetin çox vaxt atadan oğula verilmesi tecrübesini növbeti nesillere ötürmüşler.

İ.P.Petruşevski Şah İsmayıl haqqında danışarken onun istedadlı serkerde olmasını vecdle vurğulayır: “Müasirlerinin ümumi fikrine göre o, herbi istedada malik idi. Tarixçi Xondemir İsmayılın herb dühasını xüsusi terifleyir. Tarixçi

<< 1 2 3 [4] 5 6 ... 14 >>