Tuğay Melik — Azerbaycanda en çox yazqabağı (bayramqabağı) günlerde, elece de diger vaxtlarda, esasen uşaq ve gencler arasında, geniş şekilde oynanılan qedim oyunlarından biridir.

Ümumi melumat Redakte
Azerbaycanın bir çox bölgelerinde müxtelif vaxtlarda uşaq ve gencler arasında tez-tez oynanılan "Tuğay Melik" oyunu da çox maraqlıdır.

"Tuğay Melik" mahnısını vaxtile toy gecesi, gelin gerdeyinin qabağında da oxuyarmışlar:

Çay aşağı işim var, Tuğay Melik!
Zergerde gümüşüm var, Salameleyküm!

Oyunun qaydaları Redakte
Qaydaya göre, bu oyunda da iştirakçılar iki desteye bölüner, 5-10 (bezen 20-30 nefer) neferden ibaret olan desteler sıra ile qarşı-qarşıya durardı. Birinci deste qaval ve el çala-çala reqs eder, oxuya-oxuya o biri desteye yaxınlaşardı. Oyunda böyük bir canlanma, şux ehvali-ruhiyye yaranardı:

Qara atın nalıyam, Tuğay Melik!
Üstü ipek xalıyam, Salameleyküm!
Deyme, dolaşma, oğlan, Tuğay Melik!
Men özgenin malıyam, Salameleyküm!

Birinci deste şeri oxuyub geri qayıdardı. İkinci deste "öz" şerini oxuya-oxuya birinci desteye teref yaxınlaşar ve cavab olaraq oxuyardı:

Qara at, minnem seni, Tuğay Melik!
Yorğayla sürrem seni, Salameleyküm!
Meni yara yetirsen, Tuğay Melik!
Mexmer çullaram seni, Salameleyküm!

Oyun belece davam ederdi. Eneneye göre, cavab sözü tapmayan destenin bir üzvü o biri desteye, yeni qalib desteye keçerdi. Üzvünü itirmiş meğlub deste "Ay zeri" adlı mahnı ifa ederdi:

Ay zeri, zeri, zeri,
Vay zeri, zeri, zeri,
Qızılgüller içinde
İtirdim nazlı yarı.

Oyunun sonunda iştirakçılarını itirmiş deste oyunu uduzmuş sayılırdı. Onun son iştirakçısı qalib desteden xahiş ederdi:

Size dileye gelmişem,
Bize dileye gelmişem.
Qızıl sünbüller getirib,
Qıza dileye gelmişem.

Qalib deste bir neferi geri qaytarardı. Bu iki iştirakçı yuxarıdakı bendi tekrar ederdi. İtirilmiş iştirakçıların hamısı geri qaytarılanadek oyun davam etdirilerdi. Üzvlerin sayı beraberleşenden sonra oyun yeniden başlanardı.