1918-ci il mayın 28-de müselman Şerqinde ilk demokratik parlament respublikası – Azerbaycan Xalq Cümhuriyyeti elan
edildi. Yeni qurulan Azerbaycan Xalq Cümhuriyyeti öz üzerine götürdüyü çetin tarixi vezifeni imkanlarının en son heddinde
çalışaraq şerefle yerine yetirdi. Azerbaycanda müsteqil, demokratik dövlet quruculuğu sahesinde ciddi tedbirler heyata
keçirildi, ilk parlament ve hökumet, dövlet aparatı, idareetme institutları formalaşdırıldı, ölkenin serhedleri müeyyenleşdirildi,
qısa müddetde yüksek döyüş qabiliyyetli herbi hisseler yaradıldı, erazi bütövlüyü ve milli tehlükesizliyin temin edilmesi üçün
mühüm işler görüldü, dövlet bayrağı, himni ve gerbi qebul edildi, ana dili dövlet dili elan olundu, maarifin ve medeniyyetin
inkişafına xüsusi diqqet yetirildi ve xalqın, milli dövletçiliyin sonrakı illerde herterefli inkişafı üçün müstesna ehemiyyet kesb
eden diger mühüm meselelerin helli istiqametinde meqsedyönlü addımlar atıldı.
Mövcudluğunun ilk günlerinden xalq hakimiyyeti ve insanların beraberliyi prinsiplerine esaslanan Azerbaycan Xalq
Cümhuriyyeti bütün ölke vetendaşlarına eyni hüquqlar vererek irqi, milli, dini, sinfi berabersizliyi ortadan qaldırdı. Şerqde ilk
defe ve bezi Avropa ölkelerinden xeyli evvel Azerbaycanda qadınlara seçki hüququ verildi.
Teessüf ki, Azerbaycan Xalq Cümhuriyyetinin ilk qerarlarından biri olduqca mürekkeb tarixi şeraitde - ermeni herbi
birleşmelerinin azerbaycanlılara qarşı etnik temizleme siyaseti ve özlerine dövlet qurmaq üçün torpaq iddiaları ireli sürmesi
şeraitinde, Batumi danışıqları neticesinde elde edilmiş kompromis varianta esasen İrevanın paytaxt kimi Ermenistana
verilmesi oldu. Bu böyük tarixi sehv Azerbaycan xalqının heyatında növbeti facielere ve ermenilerin davamlı ekspansiyasına
yol açdı.
1918-ci il dekabrın 7-de saat 13:00-da H.Z.Tağıyevin qızlar mektebinin binasında (hazırda Mehemmed Füzuli adına
Elyazmalar İnstitutunun yerleşdiyi bina) Azerbaycan Parlamentinin tenteneli açılışı
»Azerbaycan
»Oxu zalına keç