oynayan iştirakçılar müxtelif hereketlerle elde edirler. Çepik çalmaqla, ayaqlarını yere döymekle, ellerini dizlerine vurmaqla, çırtmalarla öz oyunlarını müşayiet eden reqqaslar yallıda yeni bir ritmik aheng yaradırlar.

Yallılar özünün musiqi mezmununa göre 1, 2 ve ya 3 hisseden ibaret olur. Bir hisseli yallılarda musiqi mezmunu deyişmeden evvelce ağır, sonra ise get-gede süretlenerek tez tempde ifa olunur. Bele yallılar esasen, 6/8 ölçüde (bezen 3/8 ölçüde), ardıcıl ritmle ifa olunurlar. Bir hisseli yallılardan “Qazı-qazı”, “Zülfanı”, “Nare”, “Hoynare”, “Sareyi” (“Qofeyi” kimi de adlanır), “Ver-veri”, “Qenimo”, “Çöp-çöpü” (“Nehremi” kimi de adlanır), “Laçın bala” ve başqalarını göstere bilerik.

İki hisseli yallılarda bezen ikinci hisse birinciden ferqli musiqi mezmununa malik ola biler. Lakin çox zaman ikincinin musiqi mezmunu birincinin variasiya olunmuş formasından ibarer olur.

İki ve üç hisseli yallılarda her bir hisse müxtelif ritmle ifa olunur. Meselen, yallı iki hisselidirse, onun 1-ci hissesi 2/4 ve ya 4/4 ölçülerde, marşsayağı, “yallı” ritminde ifa edilir, 2-ci hisse esl reqs havası kimi, 6/8 ölçüsünde ardıcıl ritmle çalınır. Üç hisseli yallılarda ise 2-ci hisse bezen 3/8 ölçüde (çox vaxt 6/8 ölçüde) ifa olunsa da, 3-cü hissede yeniden 6/8 ölçüsüne keçir. Bele yallılardan “Ürfanı”, “Köçeri”, “Tenzere”, “Çınqı-çınqı” (“Xerec” kimi de adlanır), “Delilo”, “Delasoru” (“Buğda” kimi de adlanır), “Qara Pir”, “Şerur”, “Çopudum”, “Dehne” (“El yallısı” kimi de adlanır) iki hisseli, “İrevan” (“Dördayaq” kimi de adlanır), “Gopu”, “Kürdün ağırı” ve başqaları üç hisselidir.

Ümumiyyetle, “yallı” reqslerinin ifasında en mühüm amillerden biri tempdir. Çünki, bir, iki ve ya üç hisseden ibaret olan yallının her bir hissesi öz musiqi mezmununa uyğun müxtelif tempe malikdir. Yallıların hisseleri arasında temp bölgüsü ele aparılmışdır ki, reqs çox ağır, asta hereketlerle başlayır, 2-ci hisseye keçerken orta tempde, nisbeten celd hereketlerle davam etdirilerek, 3-cü

<< 1 ... 6 7 [8] 9 10 >>