Cengi
Tempi:
Celd

Menşeyi:
Azerbaycan

Etimologiyası

Cengi sözü irandilli xalqlarda - ceng sözü, yeni savaş menasını verir.İrandilli azeriler cengi sedası altında reqibleri ile mübarize aparırdılar. Cengi adlı qesebe var. Bezi mütexessisler "Cengi" sözünün "zengi"den töremesini deyirler. Zengi qedim Oğuz türk tayfaları olub: "Zengilan", "Zengibasar" toponimleri bu tayfalarla bağlıdır.

Tarixçe
"Cengi" cengaverlik yerişini, meydana oxumanı, döyushe çağırışı ifade edir. "Cengi"nin yaranma tarixi çox qedimdir. Azerbaycan erazisinde Cengi adlanan erazi de var: Şamaxı rayonunda (indiki Qobustan rayonunun erazisi). Qedim oğuz tayfalarında qebileler arasında döyüş, güleş zamanı, yarışlarda, herbi merasimlerde Cengiden istifade edilirdi. Bir çox aşıq melodiyaları kimi, bu da Şur muğam ladındadır (kökündedir); ölçüsü 2/4–dir. Cengi pehlevanlar yarışında da (pehlevani), cıdır düzünde de çalınır.

Xarakter cehetden eyni olan "Qaytağı", "Halay" kimi musiqi eserleri qrupundandır. Bir qayda olaraq zurnaçılar destesi terefinden ifa olunur. "Koroğlu" dastanında Cengi havasına çox geniş yer verilib: Cengi Koroğlu, Misri Koroğlu.