Azerbaycanın zengin musiqi seneti çoxesrlik inkişaf tarixine malikdir. Bu musiqi haqqında ilk melumatlar arxeoloji qazıntılar zamanı elde edilen bir sıra abidelerden, Qobustan (e.e. XVIII-III minillikler) ve Gemiqaya (e.e. III-I minillikler) qaya resmlerinden alınmışdır. "Kitabi - Dede Qorqud"da (VII yüzil), Nizaminin, Füzulinin eserlerinde orta esrlerin musiqi heyatı, musiqi janrları, musiqi aletleri barede zengin melumat verilmişdir. Azerbaycanın Sefieddin Urmevi (XIII esr), Ebdülqadir Marağai (XIV esr), Mirzebey (XVII esr), Mir Möhsün Nevvab (XIX esr) kimi meşhur alimlerinin risalelerinde orta esr musiqi medeniyyetinin, ifaçılığının yüksek inkişaf seviyyesi açıqlanmış, Azerbaycan musiqisinin nezeri problemleri işlenilmişdir.
İlk yazılı edebi abidemiz olan "Kitabi-Dede Qorqud" dastanında musiqi ile bağlı bir sıra parçaların mövcudluğu, dastan boyunca müxtelif musiqi aletlerinin adlarının çekilmesi müsiqimizin qedimliyine eyani sübutdur.

Mir Möhsun Nevvab Qarabaği
İlk yazılı musiqi nümunelerimiz ise XIII esre aiddir. XIII-XV esrlerde Yaxın ve Orta Şerqin musiqi-nezeri fikrinin inkişafı mehz Azerbaycanın iki böyük alimi ve musiqiçisi Sefieddin Urmevi (1217-1294) ve Ebdulqadir Marağainin (1353-1435) adları ile bağlıdır. Urmevinin yazdığı "Kitab el-Edvar" ve "Şerefiyye" risaleleri Azerbaycanda musiqi elminin esasını qoymuş ve onun gelecek inkişafı üçün zemin yaratmışdır. O, musiqi elmine "Sistemçilik" mektebinin yaradıcısı kimi, tabulaturanın banisi kimi daxil olmuşdur. Urmevinin yaratdığı musiqi sistemi, not cedveli o dövrün en kamil not sistemi ve tabulaturası idi.
Marağaiden sonra yaranmış risalelerde Şerq musiqi nezeriyyesinin esasını teşkil eden bir çox mürekkeb nezeri problemler artıq qoyulmamış ve qismen qoyulmuşsa da müxtelif variantlarda evvelkilerin tekrarı olmuşdur. Bu risalelerin esas deyeri ise onların tecrübi ehemiyyetinde idi. Bu dövrün risalelerinden Marağainin kiçik oğlu Ebdüleziz Çelebinin "Neqavetil Edvar" risalesini ve onun oğlu Mahmud

[1] 2 3 ... 10 >>