Azerbayan metbexi dünyanın en qedim, zengin ve dadlı metbexlerinden biridir. "Azerbaycan metbexi" - tekce xörekler, onların hazırlanma texnologiyasının üsulları deyil, hem de maddi medeniyyetin esas hissesidir. Azerbaycan metbexi - metbex medeniyyetini, onun tarixini, felsefesini, süfre psixologiyasını, adetleri, fiziologiyanı, gigiyenanı, kimyanı, avadanlığı, etikanı, estetikanı, poeziyanı ve metbexin sair aspektlerini, elece de Azerbaycan xalqının tarixen etraf mühitle tam harmoniyada yaşadığı erazilerde yaratdığı praktik verdişleri özünde ahengdar şekilde birleşdirir.

Azerbaycan metbexi Azerbaycan xalqının dühası ile onun tarixen yaşadığı indiki Azerbaycan Respublikası, Güney (İran) Azerbaycanı, indiki Ermenistanın azerbaycanlılardan zorakılıqla temizlenmiş qedim İrevan xanlığı, Zengezur ve Göyçe mahallarının torpaqlarında, Gürcüstanda azerbaycanlıların qedimden beri yaşadıqları bölgelerde (Borçalı) Dağıstan erazisinde, o cömleden keçmiş Azerbaycan xanlıqlarından birinin merkezi olmuş Derbend ve etrafında yaradılmışdır.

Tebii ki, metbexin yaradılmasına ve inkişafına tesir gösteren en mühüm amil - iqlimdir. Bununla bağlı olaraq, qeyd etmek kifayetdir ki, Azerbaycan Respublikasının erazisinden 8 iqlim zonası keçir ki, bu da öz növbesinde bu regionun flora ve faunasının növ müxtelifliyini ve zenginliyini şertlendirir, bütün heyvanların ve bitkilerin yaşayışları ve inkişafları üçün elverişli şerait yaradır. Bunlar ise, zengin metbex yaradılması üçün esas bazadır.

Zengin metbex yaradılması üçün vehşi heyvanlardan, quşlardan, balıqlardan ve bitkilerden istifade ile yanaşı, cemiyyetin sonrakı inkişaf dövrlerinde kend teserrüfatı mehsullarının istehsalı da teleb olunur. Bunun üçün ehali yüksek ekinçilik ve heyvandarlıq medeniyyetine malik olmalıdır.
Misal üçün, xemirden ve denli bitkilerden mürekkeb xörekler yalnız o halda meydana çıxa bilerdi ki, kend teserrüfatı mehsullarının istehsalı çörek bişirilmesine ve çöreyi evez eden mehsullara telebatdan artıq

[1] 2 3 ... 7 >>