Caz
Caz musiqisinin esas qollarından olan Azerbaycan cazının bünövresi 30-cu illerin sonunda Niyazi ve Tofiq Quliyevin yaratdığı "Dövlet Cazı" adı ile tanınan Dövlet estrada Orkestri terefinden qoyulmuşdur. Ansamblın ilk terkibi üç trombon, eyni sayda truba, beş saksafon, royal, gitara ve zerb aletlerinden ibaret idi. Orkestrin ilk konsert proqramına klassik cazla eyni seviyyede Niyazinin ve Tofiq Quliyevin pyesleri de daxil idi.
Böyük Veten Müharibesi qurtarandan sonra "Dövlet cazı"nın rehberi Rauf Hacıyev olmuşdu. Amma 1950-60-cı illerde Sovet Sosialist Respublikası İttifaqının (SSRİ) Qerb eleyhine yönelmiş tebliğat maşını ölkede bu musiqi janrının inkişafına güclü ziyan vurdu. Ancaq bütün qadağalara baxmayaraq, bu musiqinin fanatları bir yere toplaşır, Qerb radiostansiyalarını dinleyir, sonra ise eşitdikleri musiqi parçalarını müsteqil suretde ifa etmeye cehd edirdiler.
Bakıda caz merkezi
1950-ci illere qeder Azerbaycan caz ifaçılığında en önemli yerlerden birini saksafonçu, cazmen Perviz Rüstembeyov olmuşdur. "Sovet Benni Qudmeni" adlandırılan P. Rüstembeyov evvelce "Krasnıy Vostok" (indiki "Azerbaycan") kinoteatrında, sonralar ise "Nizami" kinoteatrında öz caz orkestrini yaratmışdır.
Öten esrin 60-cı illerinde Qara Qarayev, Niyazi, Tofiq Quliyev ve Rauf Hacıyevin desteyi ve rehberliyi ile Azerbaycanda estrada ve caz musiqisinin ikinci heyatı başlanır. "Qaya", Rafiq Babayevin kvarteti yaranır ve nehayet, Vaqif Mustafazade dövrü başlanır.
Dünyada lirik cazın banisi sayılan Vaqif Mustafazade ilk defe Gürcüstatda -Tbilisi Dövlet Filarmoniyasında (TDF) "Qafqaz" caz-triosunu teşkil etmişdir. O, ilk "Leyli" qadın kvartetini teşkil edib, "Sevil" vokal-instrumental ansamblı ve "Muğam" instrumental ansamblına rehberlik etmişdir.
Vaqif Mustafazade Şerq muğamını qerb dinleyicisi üçün anlaşılan dilde - yeni caz dilinde teqdim edirdi. İmprovizasiyanın azad xüsusiyyeti muğamla caz elaqelerinin esas hissesine çevrilmişdi. Vaqif Mustafazade bunu çox gözel derk edirdi
»Milli və Mədəni irsimiz (dəyərlərimiz)
»Azerbaycan
»Oxu zalına keç