Azerbaycan xalq senetinin çox qedim ve zengin eneneleri vardır.
Naxçıvan, Mingeçevir, Gedebey, Qazax, Gence ve s. yerlerden elde edilmiş metaldan düzeldilmiş senet eserlerinin yaşı 5000 ile yaxındır. Bu eraziden tapılmış qab-qacaq, silah ve bezek nümuneleri tek bir tarixi fakt kimi deyil, hem de onu yaradan senetkarın ustalıq bacarığından melumat veren qiymetli menbedir.
Azerbaycanda eneolit dövründe mis keşf edildikden sonra metal ibtidai icma cemiyyetinin iqtisadi, teserrüfat, ictimai ve medeni heyatında görkemli rol oynamağa başlayır. Bu zaman qurğuşun, qalay, marqans metallarının keşfi Azerbaycan tarixinde yeni ve mütereqqi bir dövrün, tunc dövrünün başlanması ile bağlıdır.
Azerbaycan erazisinde qazıntılar zamanı tapılmış maddi-medeniyyet nümuneleri gösterir ki, ecdadlarımız hele eramızdan evvel II minillikde tuncdan zerif formalı qablar, xencerler, baltalar, kemerler ve s. zinet şeyleri düzeldib öz heyat ve meişetinde istifade edirlermiş.
Bu dövrde tuncdan düzeldilmiş memulatlar öz deqiq işlenmesi ve bezen çox orijinal formalarda olmalarına baxmayaraq, esasen bezeksiz idi. Abideler içerisinde öz orijinal forması ve deqiq işlenmesi ile Qarabağın Dolanlar kendinden tapılmış ikibaşlı tunc maral fiqurunu göstermek olar. Qedimde metal esas etibarı ile dini xarakter daşıyan bedii senet eserlerinin düzeldilmesinde istifade olunduğuna göre, çox guman ki, maral bütövlükde bu erazide yaşayanların perestiş etdikleri totem imiş.
Tuncdan düzeldilmiş qedim dövr abidelerimiz içerisinde öz bediiliyi ve senetkarlığı baxımından diqqeti celb eden eserlerden biri de kemerlerdir. Qarabağ, Qazax, Gedebey ve s. yerlerden elde edilmiş bu tunc kemerler üzerindeki zoomorf resmleri ve naxışları ile adamı valeh edir.

Metaldan düzeldilmiş senet nümuneleri içerisinde eleleri vardır ki, onların üzerinde olan bezek ve tesvirlerle biz o dövrdeki insanların adet-eneneleri, dini görüşleri ve geyimleri ile yaxından tanış ola bilerik. Bele senet nümuneleri içerisinde Mingeçevirden

[1] 2 3 ... 13 >>