böyüklüyünde olmasında deyil, hem de bedii tertibatındadır. Tiyan üz terefden dairevi gözel nebati naxışlarla bezedilmişdir. Naxışlar arasında nesx xettile bu tiyanın Teymurlengin sifarişi ile Xoca Ehmed Yasevi mescidi üçün 1399-cu ilde Tebrizle senetkar Ebdül Şerefeddin oğlu terefinden düzeldiyi qeyd olunmuşdur. Bundan elave burada bir-birinin ardınca qazan boyu 22 defe tekrar olunan "Dünyanın hökmdarı allahdır" sözleri de yazılmışdır.
Tebrizle yanaşı, bu dövrde ve sonralar Azerbaycanın başqa şeherlerinde de bedii metal senetkarlığının inkişaf etdiyini gösteren çoxlu faktik nümuneler vardır. Hazırda Amerikada cenab Hararinin şexsi kolleksiyasında XV esre aid çox orijinal bir bürünc istirlab saxlanmaqdadır. Astronomiya elminde istifade edilen bu cihaz üzerindeki qeydlere göre 1468-ci ilde meşhur Şirvan ustası Şükrullah Müxis terefinden hazırlanmışdır. Bu istirlab öz dövrüne göre yüksek texniki bir cihaz olmaqla beraber, üzerindeki bezekleri ile de nezeri celb edir.
XVI-XVII esrlerde metaldan ev avdanlığı, silah ve bezek nümuneleri düzeltmek Tebriz, Erdebil, Marağa, Naxçıvan, Gence, Şamaxı ve Bakı şeherlerinde xüsusile geniş inkişaf etmişdir. Bu dövrde xaricde Azerbaycan senetkarları terefinden hazrlanmış silah (xencer, qılınc, topuz, qalxan) ve zirehli geyimler (başlıq, dirseklik, dizlik ve s.) xüsusile geniş şöhret tapmışdır.
Rus menbelerinde biz bu esrlerde Şamaxıda düzeldilmiş silahların adlarına tez-tez tesadüf edirik. Bele menbelerin birinde rus çarı Boris Qodunovun 8 eded Şamaxı senetkarları terefinden düzeldilmiş bezekli zirehli başlıqlardan behs olunur.
Bu dövrde Azerbaycan silahlarının bele geniş şöhret tapması ebes yere deyil. Yerli senetkarlar enenevi silahların düzeldilmesinde indi bir çox yenilikler icad etmişdiler.
XV esrde geniş yayılmış düz ve enli qılınclar evezine indi eyri ayparaya benzer qızıl, gümüş ve qiymetli sümük destekli qılınclar daha çox yayılmağa başlayır.

Qalxan ve zirehli geyimlerin de tertibatı evvelki dövrlere nisbeten

<< 1 ... 4 5 [6] 7 8 ... 13 >>