Bakıdakı qerargahının rehberi çar ordusunun polkovniki, daşnak
partiyasının üzvü Z.Avetisyan idi. Martın 30-dan aprelin 2-dek Bakıda, sonra ise uyezdlerde davam eden
qarışıqlıq Azerbaycan xalqına qarşı töredilmiş soyqırımdan başqa bir şey deyildi. Bu sebebden de Bakıda sovet
hakimiyyeti uzun sürmedi ve ele 1918-ci ilde de rüsvayçılıqla sehneden getdi.
Zaqafqaziya Federasiyasının dağılmasından sonra, 1918-ci il mayın 28-de Müsavat Partiyası başda olmaqla
Azerbaycan Demokratik Respublikası elan edildi. Bu, bütün müselman Şerqinde ilk respublika idi. Yaranan
veziyyet üzünden Azerbaycanın ilk hökumeti iclaslarını Bakıda deyil, Tiflisde keçirirdi. Sonra hökumet
Genceye köçdü. Bu vaxt Bakı evvelce Bakı kommunasının, sonra ise daşnaklardan ve menşeviklerden ibaret
Sentrokaspi Diktaturasının elinde idi. Türkiye genc Azerbaycan Respublikasının kömeyine geldi. Onun 15
minlik Qafqaz İslam Ordusunun terkibinde türklerle yanaşı general Şıxlinskinin rehberliyi ile yeni yaranmış
azerbaycanlı hisseleri de döyüşürdüler. Qafqaz İslam Ordusu döyüşe-döyüşe bütün Azerbaycan erazisinden
keçerek, 1918-ci il sentyabrın 15-de ona qarşı duran çoxminlik ordunun müqavimetini qıraraq, Bakıya daxil
oldu. Bakı Azerbaycan Demokratik Respublikasının paytaxtı elan edildi ve 1918-ci il sentyabrın 17-de
F.Xoyskinin rehberliyi ile hökumet Bakıya köçdü. Dövlet hakimiyyetinin yeni orqanları yaranmağa başladı.
1918-ci il dekabrın 7-de Azerbaycan Respublikasının parlamenti iclasını keçirdi.
Birinci dünya müharibesinde meğlubiyyete uğrayan Türkiye Mudros barışığının şertlerine göre, noyabrın
ortalarında qoşunlarını Azerbaycan serhedlerinden çıxarmaq mecburiyyetinde qalmışdı. Hemin razılığın
şertlerine göre, ingilis qoşunları buraya çağırıldı. 1918-ci il noyabrın 17-de özünü Bakının herbi qubernatoru
elan etmiş general V.Tomsonun başçılığı ile 5 min esger Bakıya girdi. Tomsonun emri ile «herbi veziyyet o
vaxtadek davam edecekdi ki, vetendaş hakimiyyeti qoşunları ictimai

<< 1 ... 13 14 [15] 16 17 ... 28 >>