asayişin mühafizesinden azad edecek qeder
güclü olsun». Genc respublika sınaqlardan uğurla çıxırdı ve onun qarşısında medeni, ictimai ve iqtisadi
tereqqiye geniş yol açılmışdı. 1919-cu ilin aprelinde Tomson mehdudiyyetleri götürüldü, bu mehdudiyyetlere
esasen, herbi nazirlik Gencede yerleşirdi. Azerbaycan qoşunları tentene ile Bakıya daxil oldular. 1919-cu il
avqustun sonunda ingilis qoşunlarının Bakıdan kütlevi çıxarılmasına başlandı. Belelikle, dövlet aparatının
istisnasız olaraq bütün qurumları tamamen Azerbaycan hökumetinin tabeliyine keçdi.
Azerbaycan Demokratik Respublikası cemi iki il mövcud oldu ve Rusiya terefinden devrildi. 1920-ci il
aprelin 27-de XI Qırmızı Ordu Azerbaycan serhedlerini keçerek, Bakıya doğru istiqamet aldı. Eyni vaxtda Sovet
Rusiyası Azerbaycan Respublikasına hakimiyyetin teslim olunması ile bağlı ultimatum teqdim etdi. Aprelin 28-
de XI Qırmızı Ordu Azerbaycanın paytaxtına daxil oldu. Xain müdaxile ve dövlet çevrilişi «fehle kendli
sosialist inqilabı» elan edildi. Qırmızı Ordunun ilk işi neftin qapılarını Rusiyanın üzüne açmaq oldu. Yalnız
1920-ci il aprelin 30-dan mayın 2-dek, başqa sözle, Bakıda Sovet hakimiyyetinin qurulmasından derhal sonra 12
gemi ile 1,3 mln. pud neft Rusiyaya gönderildi. Artıq hemin ilin mayında neql olunan neftin ve neft
mehsullarının miqdarı 15 mln. puda, iyunda - 21,2 mln. puda qeder artırıldı.
Gürcüstanda ve Ermenistanda Sovet hakimiyyetinin qurulmasından sonra, 1922-ci ilin martında
Zaqafqaziya Respublikalarının Federativ İttifaqı imzalandı ve tezlikle bu ittifaq Zaqavqaziya Federativ Respublikasına çevrildi. Hemin ilin dekabrında Zaqafqaziya Respublikası Ukrayna, Belorusiya ve Rusiya
Federasiya ile birlikle SSRİ-ni yaratdılar. Azerbaycanın yeni, 1936-cı ilde qebul olunan Konstitusiyasına esasen,
Azerbaycan, Gürcüstan ve Ermenistan SSRİ terkibinde müsteqil respublikalara çevrildiler.
Sovet hakimiyyeti qurulandan sonra da Bakının inkişafı davam etdi. Rusiya Bakı neft

<< 1 ... 14 15 [16] 17 18 ... 28 >>