möhkemlenmek arzusunda olan I Pyotr Bakıya xristianların, xüsusen de ermenilerin yerleşdirilmesi
üçün feal siyaset yürüdürdü. Ölümünden bir qeder evvel, 1724-cü ilin noyabrın 10-da I Pyotr ermeni xalqının
dörd deputatını qebul etdi, onlar «ermenilere yardım gösterilmesini ve onların Xezeryanı eyaletlerde
meskunlaşmalarına imkan verilmesini» xahiş edirdiler. Ele hemin gün I Pyotr ermeni patriarxı İsayanın ve bütün
ermeni xalqının Gilanda, Mazandaranda ve Bakıda yerleşmelerine imkan veren fexri ferman imzaladı. General
Matyuşkine ve briqadir Levaşeve «her yolla ermenilerin Gilanda, Mazandaranda, Bakıda, Derbendde ve diger
bölgelerde yerleşdirmeye, farsların (azerbaycanlıların) ise, fürset düşen kimi sıxışdırmağa çalışmaq» (Butkovun
melumatı) tapşırılırdı. Belelikle, Bakıda ermenilerin yerleşdirilmesi esasen hemin dövre tesadüf edir. 1724-cü
ilde Bakıda gemiçilik işlerinde çalışmağa gönderilen 5 min nefer Kazan tatarları, çeremisin, çuvaşın da Bakıda
yerleşdirilmesine başlandı.
1725-ci ilde Pyotrun ölümünden sonra Xezeryanı torpaqlar ruslara ağır yük olmağa başladı. İşğal olunmuş
torpaqların saxlanması üçün böyük orduya ehtiyac vardı, mesrefler ise, gelirlerden çox idi. 1730-cı ilde bu
veziyyet bir qeder de pisleşdi, İranda istedadlı serkerde Nadir şah güclenmeye başlayırdı. Nadir şahın
Şirvandakı uğurları 1735-ci ilin martın 10-da rusları Gence etrafında saziş bağlamağa vadar etdi, bu sazişe
esasen, rus qoşunları Bakıdan çıxarılmalı idi. Bakı
yeniden İranın hakimiyyeti altına keçdi.
Nadir şah 1747-ci ilde saray çevrilişi neticesinde
öldürüldükden sonra onun imperiyası dağıldı.
Azerbaycan erazisinde bir sıra müsteqil xanlıqlar
yarandı, Bakı xanlığı onların en mühümleri arasında yer
alırdı. Hakimiyyeti ele alan Mirze Mehemmed xan
(1747-1768) bu xanlığın başına keçdi. İyirmi illik
hakimiyyeti dövründe Mirze Mehemmed xan
iqtisadiyyatın berpasına ve ticaretin inkişafına yardım
gösterdi. O, admiral idi, yük neqli ve herbi

<< 1 ... 5 6 [7] 8 9 ... 28 >>