çevrildi. Defelerle elden-ele keçen Naxçıvan şeheri ise dağıntılara meruz qaldı. Dövrün herbi-siyasi hadiseleri üzünden Naxçıvan şeheri eski ezemetini, Azerbaycanın iqtisadi-siyasi, medeni heyatındakı rolunu ve mövqeyini itirmişdi. Culfa, Ordubad, Eylis kimi merkezlere de xeyli zerer deymişdi. I Şah Abbasın hakimiyyeti dövründe (1587–1629) ise Naxçıvandan İrana çoxlu ehali sürgün olundu.[53]

XVII–XVIII esrlerde Naxçıvan erazisi ustaclılar tayfasının idaresine verilmişdi. Bu tayfanın terkibine daxil olan Kengerliler Naxçıvanın siyasi ve medeni heyatında aktiv iştirak edirdiler.

XVIII esrin evvellerinde Azerbaycana sahib olmaq uğrunda iki türk sülalesi – Osmanlılar ve Sefeviler arasında mübarize yeniden güclendi. 1724-cü ilin sentyabrında osmanlılar Naxçıvan şeherini, bir neçe gün sonra ise Ordubad şeherini tutdular. Naxçıvan vilayetinin böyük bir hissesi yeni teşkil olunmuş Naxçıvan sancağının terkibine daxil edildi. Osmanlılar dövründe Naxçıvan sancağı 14 nahiyyeye bölünmüşdü: Naxçıvan, Elince, Sair Mevazi, Dereşahbuz, Mülki-Arslan, Mevazeyi-Xatun, Qarabağ, Qışlağat, Dereşam, Azadciran, Şorlut, Dereşürgüt, Sisyan, Dereleyez. Ordubad ayrıca nahiyye teşkil etmeyerek Azadciran nahiyyesine daxil idi.[54]

1735-ci ilde Azerbaycanın diger erazileri kimi, Naxçıvan da Nadir xanın hakimiyyetine keçdi. 1736-cı il Muğan qurultayında özünü şah elan eden Nadir şah Efşar Sefeviler sülalesinin hakimiyyetine son qoydu. Merkezleşdirme siyaseti yeriden Nadir şah inzibati — erazi bölgüsünü deyişdi., beylerbeylikleri leğv ederek Azerbaycanın bütün erazisini vahid Azerbaycan vilayeti (merkezi Tebriz şeheri) adı altında birleşdirdi ve vilayetin idaresini qardaşı İbrahim xana hevale etdi. Naxçıvan bölgesinde yaşayan Kengerli tayfası Nadir şaha itaetsizlik gösterdiyine göre bu tayfanın bezi üzvleri Efqanıstana sürgün edildi. Nadir şah Naxçıvan eyaletine eyni zamanda iki hakim teyin etdi: "Hakim-e ölke-ye Naxçıvan" (tayfa vekili ve eyaletden toplanan qoşunun reisi) ve "Hakim-e

<< 1 ... 10 11 [12] 13 14 ... 48 >>