çayların esas xüsusiyyeti onların qidalanmasında yeraltı suların nezere çarpacaq derecede (35–45 %) iştirakıdır. Çaylar ilin 6 – 8 ayı erzinde, başlıca olaraq yeraltı sular hesabına qidalanır.

Yazda ve yayda daşqınlar olur. Azerbaycan Respublikasında baş veren sellerin 33–35 %-i Naxçıvan MR-in payına düşür. Muxtar respublika çaylarının ehtiyatları hem suvarma, hem de enerji menbeyi kimi istifadede böyük ehemiyyet kesb edir. Bu çayların ümumi enerji gücü 183,4 min kvt-dır. Onların suyundan ise menbeyinden başlamış mensebine kimi bütün çaylar boyunca suvarma meqsedi üçün istifade edilir.

Göller
Muxtar respublikanın erazisi qurq iqlime malik olduğundan burada göllerin sayı az, sahesi ve hecmi kiçikdir. Ekser göl çalalarının formalaşmasında tektonik hereketlerin ve bulaqların rolu olmuşdur. Erazinin tebii gölleri, esasen, Naxçıvançayın ve Gilançayın hövzelerine aiddir. Qanlıgöl ve Salvartı gölleri eyniadlı çayların menbelerinde yerleşir. Naxçıvan MR erazisinde iyirmiyedek göl (ekseriyyetinin sahesi 10 hektardan azdır) var.

Naxçıvan MR–de bir neçe su anbarı (Arpaçay, Uzunoba, Nehrem, Heyder deryaçası, Qahab, Xok ve sair) yaradılmış, suvarma kanalları çekilmişdir. Araz su qovşağı su anbarının bir hissesi Naxçıvan MR erazisindedir. Araz çayı üzerinde hidrotexniki kompleksin, su anbarlarının, suvarma sisteminin tikilmesi ve geniş miqyaslı meliorasiya-irriqasiya işlerinin görülmesi sayesinde kend teserrüfatının suvarma imkanları ve techizatı yaxşıdır.

Torpaq örtüyü
Naxçıvan MR erazisinde torpaq tipleri, yarımtipleri ve sair taksonomik vahidler relyef xüsusiyyetlerinin, torpaqemelegetiren proseslerin tesiri altında formalaşmışdır. Müeyyen edilmiş torpaq tipleri fiziki-coğrafi şeraite uyğun olaraq bir-birinden aydınşekilde ferqlenmekle bütün seciyyevi-zonal elametlere malikdirler. Bölgede yayılmış dağ ve düzen torpaqlarını esasen ibtidai ve torflu dağ-çemen, çimli dağ-çemen, bozqır dağ-çemen, yuyulmuş qehveyi dağ-meşe, karbonatlı ve qismen bozqırlaşan qehveyi

<< 1 ... 25 26 [27] 28 29 ... 48 >>