fealiyyet gösterirdi. Dünyevi fenlerin de telim edildiyi Naxçıvan ve Ordubad medreselerindeYaxın Şerq ölkelerinden gelmiş telebeler de tehsil alırdı. Naxçıvan şeherinde ilk dünyevi mekteb Ehsan xan Kengerlinin XIX esrin 30-cu illerinin sonlarında açdığı rus-tatar qeza mektebidir. Hemin mekteb 1879-cu ilde üçsinifli şeher mektebine çevirilmişdi.[116]

XIX esrin sonlarında bütün Azerbaycanda olduğu kimi, Naxçıvanda da üsuli-cedid mektebleri yaranmağa başladı. M. T. Sidqi Ordubadda "Exter" (1892), "Qız mektebi" (1896) mektebleri tesis etdi. 1920-ci iledek Naxçıvanda 45 mekteb fealiyyet gösterirdi. Sonrakı dövrlerde Naxçıvanda tehsil daha da inkişaf etmiş, müxtelif saheli elm ocaqları yaradılmışdı.

1991–2001-ci illerde muxtar respublikada 45 yeni mekteb binası inşa edilmiş, 18 mekteb binası ise esaslı temir edilerek yeniden qurulmuşdur. Hal hazırda muxtar respublikada 106 daimi mektebeqeder uşaq terbiye müesissesi, 26 mektebdenkenar müesisse, 233 orta tehsil müesissesi, 14 uşaq idman ve şahmat mektebi fealiyyet gösterir. Bundan elave 6 peşe litseyi ve 3 kollec(Naxçıvan Musiqi Kolleci,Texniki Kollec ve Tibb Kolleci)de vardır. Naxçıvan MR-de ali tehsil sistemi de yaradılmışdır. C. Memmedquluzade adına Naxçıvan Dövlet Müellimler İnstitutu ,Naxçıvan Dövlet Universiteti ve Naxçıvan Özel Universiteti muxtar respublikanın müxtelif elm sahelerinde olan mütexessislere olan telebatının ödenilmesinde mühüm rol oynayır.

Naxçıvan orta esrlerde Azerbaycan elmine, bütün Yaxın ve Orta Şerqde şöhret qazanmış onlarla görkemli alim, mütefekkir, filosof, hüquqşünas, tarixçi, filoloq, tebib ve ilahiyyatçı bexş etmişdir. Ebu Ebdüllah el-Müferric Neşevi, Ehmed ibn Hacef Neşevi, Ekmeleddin Naxçıvani, Hinduşah Naxçıvani, Mehemmed Naxçıvani, Fexreddin Naxçıvani, Baba Nemetullah Naxçıvani, Kemaleddin Naxçıvani, Necmeddin Naxçıvani, İzzeddin Naxçıvani, Hesen ibn Ömer Naxçıvani, Fezlullah Neimi ve başqa naxçıvanlı alimler dünya elm xezinesine deyerli töhfeler vermişler.

XX esrin 20-ci

<< 1 ... 35 36 [37] 38 39 ... 48 >>