Qızıl Orda xanları ve Emir Teymurun yürüşleri zamanı qetl-qaretle üzleşmiş, XVI esrde defelerle elden-ele keçmiş, XVII esrde iki defe ciddi dağıntılara meruz qalmış Naxçıvan eski ezemetini, Azerbaycanın iqtisadi, siyasi ve medeni heyatındakı aparıcı rolunu itirmişdi. Herbi siyasi hadiseler Cuğa, Ordubad, Eylis kimi medeni merkezlere de xeyli zerer yetirmişdi. Görkemli memarların yaratdıqları yüzlerle qiymetli tikinti ve abide ara müharibeleri zamanı dağıdılmış, dövrümüze qeder gelib çatmamışdır. Çox zaman bunları yaradan senetkarların ve xalq ustalarının adı bele unudulmuşdur.

XVII esrin ikinci yarısından başlayaraq Naxçıvanın, Ordubadın, Culfanın şeher heyatında müeyyen canlanma hiss olunur. Türk tarixçisi Övliya Çelebinin melumatına göre, XVII esrde Naxçıvanda 20 min ev, 70 dini bina, 20 karvansara, 7 hamam ve bazarlar olmuşdur. İmamzade Memarlıq Kompleksi (XVI–XVII esrler), İsmayıl xan hamamı (XVIII–XIX esrler), Naxçıvan xan sarayı (XIX esr), Ordubad Cüme mescidi ve Ordubad medresesi, zorxana, hamam ve karvanasaralar tikilmişdir.

Ebrequnis monastırı.jpgNakhichevan Mausoleum.jpg
Naxçıvan diyarı hele qedim zamanlardan senetkarları ile Yaxın Şerqde tanınmışdır. Qedim xalq seneti saheleri olan dulusçuluq, metalişleme, misgerlik, daşişleme, ağacişleme, toxuculuq, zergerlik ve sair Eneolit ve İlk Tunc dövrlerinden Naxçıvanda inkişaf etmişdir. Burada ekinçiliyin ve maldarlığın intensiv inkişafı senetkarlığın tekamülüne inkişaf yaratmışdır. Medeni telebatın artması bezek eşyalarının, hetta emek aletlerinin, meişet avadanlıqlarının, silahların müeyyen hissesinin gözel bedii teribatla hazırlanması ile neticelenmişdir.

Arxeoloji qazıntılar neticesinde qedim yaşayış yerlerinden (I[121] ve II Kültepe, Sederek, Maxta, Ovçular tepesi, Daşarx, Qızılburun, Şahtaxtı, Qarabağlar, Külüs, Kolanı ve s.) müxtelif emek aletleri, meişet ve bezekeşyaları aşkara çıxarılmışdır. Arazın sol sahilinde yaşamış qedim tayfaların sosial heyat terzi, dini –ideoloji dünyagörüşleri,

<< 1 ... 41 42 [43] 44 45 ... 48 >>